رییس جمهوری که تحلیفش تمام نشده، مردم در پمپ بنزین صف کشیدند! / یارانه بنزین به ۳۳درصد نیجریه‌ای‌ها نمی‌رسد اما برای بسیاری تنها راه بهره‌مندی از نفت کشور است

به گزارش دانستنی اقتصاد؛ نیجریه از دهه ۱۹۷۰، یارانه‌های زیادی برای بنزین خرج کرده است. قرار بود این یک اقدام موقت باشد، اما هزینه آن افزایش یافته است، در حالی که سازوکار آن غیرشفاف شده است. شرکت نفت دولتی، شرکت ملی نفت نیجریه، مجموعه‌ای از معاملات را انجام می‌دهد و مقداری از نفت خامی را که استخراج می‌کند با سوخت‌های تصفیه‌شده در بازارهای جهانی مبادله می‌کند و سپس با تخفیف به نیجریه‌ای‌ها می‌فروشد. وجوه نقد باقی مانده به حساب دولت واریز می شود. یارانه مؤثر در سال گذشته به ۱۰ میلیارد دلار رسید و بار آن به این معنی بود که شرکت ملی نفت نیجریه هیچ هزینه ای به دولت پرداخت نکرد، علیرغم اینکه نیجریه معمولاً بزرگترین تولیدکننده نفت آفریقا است. این امر باعث کاهش درآمدهای کلی دولت شد، که ۹۶ درصد آن با پرداخت بدهی در سال گذشته از بین رفت. آقای تینوبو می‌گوید که مشکل به سادگی باید از بین می‌رفت. آنگولا، یک تولیدکننده بزرگ نفت که در آن یک لیتر بنزین ارزان تر از یک بطری آب است، با منازعات مالی مشابهی مواجه است. هفته گذشته دولت آن نیز یارانه را کاهش داد.

چندین رئیس جمهور نیجریه علیرغم مخالفت بسیاری از ۲۲۰ میلیون نفر جمعیت این کشور، قول داده اند که به این یارانه پایان دهند. در سال ۲۰۱۲ اتحادیه های کارگری قبل از اینکه دولت عقب نشینی کند، این اقدام را متوقف کردند. اگرچه این یارانه کمک چندانی به ۳۳ درصد از نیجریه‌ای‌ها نمی‌کند که با درآمد کمتر از ۲.۱۵ دلار در روز زندگی می کنند، بسیاری از نیجریه ای ها احساس می کنند که بنزین ارزان تنها سودی است که از ثروت عظیم نفتی کشورشان به دست می آورند.

از زمان اعلام آقای تینوبو، قیمت‌ها در پمپ‌بنزین افزایش یافته است، حتی اگر یارانه ظاهراً تا پایان این ماه برقرار باشد. در برخی مناطق، شرکت ملی نفت نیجریه قیمت بنزین را تقریباً سه برابر کرده و از ۱۸۹ نایرا به ۵۵۷ نایرا (۱.۱۷ دلار) رسیده است. این امر باعث افزایش تورم می شود که در حال حاضر ۲۲ درصد بوده است. کرایه تاکسی در بسیاری از شهرها یک شبه دو برابر شد. سارا باتور قیمت کلم هایی را که در بازاری در ابوجا می فروشد دو برابر کرده است. آنها هر روز با کامیون حمل می شوند. او می‌پرسد: “چه کار دیگری از من ساخته است؟” دیگران در تلاش برای هماهنگی خود هستند. هاسی که در ابوجا تاکسی می‌راند، اظهار تاسف می‌کند که اکنون باید بر سر قیمت‌ها با مشتریانش بحث کند.

با این حال، لغو یارانه باید بودجه مورد نیاز مدارس و کلینیک‌ها را آزاد کند. سال‌هاست که بانک جهانی از دولت‌ها خواسته تا آن را لغو کنند. با این حال، اعلام بدون مقدمه آن به این معنی بود که هنوز اقداماتی برای کاهش ضربه انجام نشده بود. در نتیجه، جهش تورم دردناک‌تر خواهد بود. تماس‌های پی در پی برای بازگرداندن یارانه مطمئناً در پیش خواهد بود.

اتحادیه‌ها بلافاصله اعلام کردند که در اعتراض به این مساله از ۷ ژوئن اعتصاب خواهند کرد، اما پس از اینکه دولت دستور قضایی توقف آن را صادر کرد، طرح خود را به حالت تعلیق درآوردند. حداقل به نظر می‌رسد که اتحادیه‌ها مایل به مذاکره هستند. آنها خواهان اقدامات دیگری برای کاهش بحران هستند، مانند افزایش حداقل دستمزد.

حرکت آقای تینوبو در مسیر صحیح در یک مورد دیگر نیز به همین ترتیب آشفته بود. او در سخنرانی مراسم تحلیف خود وعده داد که نرخ‌های ارز چندگانه نیجریه را که به منظور قوی نگه داشتن نایرا است، یکسان کند. اما او جزئیات کمی ارائه کرد. بانک مرکزی به زودی مجبور به تکذیب گزارشی شد که پس از آن منتشر شد که یک روزنامه ادعا کرد ارزش ارز از ۴۶۵ نایرا در برابر هر دلار به ۶۳۰ نایرا کاهش یافته است. معامله گران بر روی کاهش حدود ۲۰ درصد در سه ماه آینده و ۳۰ درصد در سال پیش رو معامله می‌کنند.

آقای تینوبو تنها در یک سوم ایالت‌های نیجریه در انتخابات پیروز شد. میزان مشارکت عمومی ۲۷ درصد بود. پیروزی او همچنان در دادگاه توسط رقبای او مورد مناقشه است. او با یک وضعیت امنیتی وخیم با جدایی‌طلبان در جنوب شرقی، درگیری بین گله‌داران و کشاورزان در مرکز، شورش جهادی در شمال شرق و باندهای آدم‌ربای افسارگسیخته در شمال غرب مواجه است. برای پیشرفت در امنیت، او باید اقتصاد را نیز نجات دهد. حذف یارانه سوخت گام خوبی است. اما او باید از ایجاد هرج و مرج در این فرآیند جلوگیری می‌کرد.