دانستنی اقتصاد: بازنشستگان شرکت صنایع مس ایران از تلاش وزارت رفاه برای تملک بر صندوق بازنشستگی صنایع «مس» و نقض صریح قانون می گویند. این ادعایی است که نمایندگان کرمانی در مجلس هم این آن را تایید کرده اند.
به گزارش دانستنی اقتصاد، آغاز کار صندوق‌های بازنشستگی در ایران به ۱۲۴ سال پیش برمی گردد. اولین صندوق به شکلی که امروزه وجود دارد، حدود ۱۰۰سال پیش با عنوان، دایره تقاعد، در وزارت مالیه آن زمان تأسیس شد.
در حال حاضر ایران دارای ۱۸ صندوق بازنشستگی است. مجموعاً این صندوق‌ها چیزی حدود ۶/۲۳ میلیون نفرمستمری بگیر را تحت پوشش خود قرار دادهاند. اما بر اساس گزارش های منتشر شده، دولت به ۱۴ صندوق بازنشستگی بدهکار است.
نمای باز از صندوق‌های بازنشستگی
از میان ۱۸صندوق بازنشستگی کشور، صندوق تأمین اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین صندوق ۱۷.۹میلیون نفر مشترک اصلی (بیمه‌گذار و بازنشسته) دارد و نسبت پشتیبانی آن ۴.۵۱ است؛ یعنی این صندوق به ازای هر بازنشسته، ۴.۵۱نفر بیمه پرداز دارد.
بعد از تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری قرار می‌گیرد که عموماً کارمندان دولت را در برمی‌گیرد و با ۱.۵میلیون نفر عضو و نسبت پشتیبانی ۰.۶۵، به‌شدت برای ایفای تعهدات خود نیازمند حمایت مالی دولت است.
سومین صندوق بازنشستگی بزرگ کشور، صندوق بیمه روستاییان و عشایر با ۱.۱میلیون نفر مشترک قرار دارد که به‌واسطه جوان بودن صندوق، فعلاً از نسبت پشتیبانی بسیار بالا برخوردار است.
صندوق تأمین اجتماعی نیروهای مسلح نیز چهارمین صندوق بازنشستگی بزرگ محسوب می‌شود. در کنار این صندوق‌ها، صندوق بازنشستگان صنعت فولاد با نسبت پشتیبانی ۰.۰۷ که تقریباً کل تعهدات آن باید توسط دولت پرداخت شود.
ابعاد بحران صندوق‌ها و دلایل آن
پایین بودن سن بازنشستگی کشور در مقایسه با سن امید به زندگی، باعث می‌شود در شرایط عادی یک بیمه‌پرداز و خانواده او، نزدیک به دوره بیمه‌پردازی، مستمری‌بگیر باشد.
این موضوع یکی از دلایل به هم خوردن نسبت پشتیبانی صندوق‌هاست اما علاوه بر این، دست‌کاری‌های دولتی در مناسبات بیمه‌ها در قالب تحمیل مشترک جدید بدون تسویه سوابق حق بیمه در صندوق بازنشستگی کشوری یا انتقال اجباری بخشی از بیمه پردازان این صندوق به صندوق تأمین اجتماعی برای تغییر قراردادها از کارمندی به کارگری و شرکتی ازجمله مسائلی است که به خصوص در صندوق بازنشستگی کشور منجر به افول نسبت پشتیبانی و ناترازی منابع و مصارف شده است.
در این میان، تبدیل شدن زیرمجموعه‌های صندوق‌های بازنشستگی به حیاط خلوت خواص و انحراف بازدهی منابع صندوق‌ها به خارج از صندوق نیز توانسته ورودی منابع جدید به صندوق‌ها را با چالش مواجه کند. از سوی دیگر برداشت های خارج از عرف و عدم پرداخت آن به صندوق در کنار اختلاس های گاه بی گاهی که در کشور ما به یک روند عادی تبدیل شده، صندوق های بازنشستگی را عملاً به محلی برای هزینه های محرمانه و بی بازگشت تبدیل کرده است.
همچنین بدهی کلان دولت به صندوق‌ها در نتیجه عدم ایفای تعهدات و رد دیون بخشی از این بدهی‌ها به واگذاری بنگاه‌های مشکل‌دار و زیان‌ده نیز یک مشکل بزرگ برای صندوق‌ها بوده و ایفای تعهدات آینده آنها را به چالش کشیده است.
دولت رئیسی، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ مبلغ ۳۳۰ هزار میلیارد تومان برای جبران کسریِ بودجه صندوق‌های بازنشستگی اختصاص داده، در حالی که این رقم در سال گذشته ۲۱۷ هزار میلیارد تومان بوده است. اختصاص چنین رقم هنگفتی برای پرداخت حقوق بازنشستگان و تأمین خدمات و درمانِ آنها دلیل روشنی بر خالی بودن صندوق‌های بازنشستگی است.
بی اعتمادی بازنشستگان صنایع «مس» به دولت!
سرنوشت دیگر صندوق های بازنشستگی آنچنان آشفته است که کارگران صنایع «مس» حق دارند نگران عاقبت خود باشند. در طی سال های اخیر، هفته ای نبود که بازنشستگان تامین اجتماعی، فرهنگیان، نیروهای مسلح و دیگر اعضای صندوق های بازنشستگی برای احقاق حق خود مجبور به تجمع نباشند.
هر چند که مسئولان نسبت به این تجمعات نیز مانند هر نوع تجمع صنفی و مدنی بی تفاوت بودند، اما این اعتراضات هشداری بود برای اعضای دیگر صندوق های بازنشستگی، که تا امروز دولت بر آنها تملک نیافته داده است.
در هفته های اخیر و پس از مصاحبه جنجالی سجاد پادام، معاون برکنار شده وزیر رفاه، بار دیگر بحث صندوق های بازنشستگی داغ شد و حالا همه از گرفتار شدن دولت در باتلاقی می ترسند، که با ورشکستگی این صندوق ها، منجر به تفاسیری از سوی پادام چون فروش جزایر کیش و قشم شد.
اکنون وزارت رفاه پس از تجربه چند ادغام ناموفق بر اساس قانون مصوب مجلس، حالا به دنبال تملک صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران است.
دولت نمی تواند ادعایی در بخش خصوصی داشته باشد
صندوقی متعلق به چند هزار بازنشسته که هویتی خصوصی دارد و بر اساس قانون مصوب مجلس امکان واگذاری آن به دولت مقدور نیست.
با این وجود طراز مثبت مالی این صندوق احتمالا دلیلی است بر پافشاری دولت بر تملک این صندوق از سوی وزارتخانه ای است که همین حالا هم انتقاد بسیاری بر عملکرد صندوق های بازنشستگی آن مطرح شده و رئیس صندوق بازنشستگی اش نیز دچار دردسر های حقوقی فراوانی شده است.
در این شرایط بازنشستگان صنایع مس که از دچار شدن به سرنوشت بازنشستگان هواپیمایی ایران و دیگر صندوق های بازنشستگی می ترسند، بعد از گرفتن حکم تعلیق از دیوان عدالت خواهان لغو دائم مصوبه واگذاری هستند.
محمود مطهری عضو هیات امنای این صندوق به نمایندگی از شرکایش می گوید:«هدف از این تلاش دولت، این گونه گفته شده‌است که منابع صندوق‌های بازنشستگی حفظ شود و نیاز‌های صندوق ها بر طرف شود، اما ما بازنشستگان صنعت مس، می‌گوییم که صندوق بازنشستگی ما هیچ مشکلی ندارد و ما قول می‌دهیم که هیچ زمانی از دولت کمکی نیاز نداشته باشیم.هیچ دلیلی هم ندارد که ما زیر پوشش صندوق بازنشستگی دولتی برویم. نمی خواهیم سرگذشت، ما را مانند سایر بازنشستگان صندوق فولاد و غیره به خیابان‌ها بکشاند. آنجا که مشکلی نداریم و نیازی به حمایت نداریم، صلاحی در این کار برای بازنشستگان صنعت مس دیده نمی‌شود.»
اکبر آل‌سعودی دیگر عضو این هیات امناء هم با اشاره به تناقض قانونی این تلاش برای تملک دولتی می گوید:«در ماده ۱۷ قانون اصلاح صندوق‌های بازنشستگی آورده شده است که صندوق‌های دولتی و صندوق‌های عمومی غیردولتی طبق سیاست‌های بانک جهانی تجمیع شوند تا اینکه در کشور پرداخت‌های یکسان صورت گیرد. اما صندوق بازنشستگی مس صندوقی خصوصی است که این قانون شامل آن نمی‌شود.»
این بازنشسته شرکت صنایع مس می گوید:«صندوق‌های بازنشستگی کشوری همگی دچار مشکلات عمقی هستند و پرسش اینجا است که چرا باید صندوق بازنشستگی صنعت مس را که صندوق خصوصی است و ۵ هزار و ۲۰۰ نفر بازنشسته را تحت پوشش قرار می‌دهد را دچار مشکل کرد.»
گفته های این دو بازنشسته از سوی حسین جلالی نماینده مردم رفسنجان در مجلس هم تایید می شود. این نماینده مجلس می گوید:« ببینید ما در مجلس به دنبال اجرای مر قانون هستیم. صندوق شرکت نفت یا شرکت های فولادی همگی یا عمومی هستند یا دولتی و طبق قانون باید به دولت برگردند. ولی درباره صندوق شرکت مس مسئله متفاوت است. این صندوق مشارکت های خصوصی دارد. دولت هم نمی تواند ادعایی درباره اموال بخش خصوصی داشته باشد.»
صنایع مس ایران
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟ میانگین امتیازات: ۵ / ۵. تعداد امتیازات: ۱۳۲ به این خبر امتیاز دهید
۰/۵
(۰ نظر)
