به گزارش پایگاه خبری دانستنی اقتصاد به نقل ازرسانه مسئولیت اجتماعی– مریم شقاقی: «تنگ‌سرخ»، یکی از روستا‌های استان کهگیلویه‌وبویراحمد است که در ۳۵کیلومتری یاسوج قرار دارد. رودخانه‌ای که سرچشمه رودخانه کارون در جلگه خوزستان محسوب می‌شود و خود نیز از چشمه‌های زاگرس جنوبی و روستای تنگ‌سرخ و کوه‌های دهنو سرچشمه می‌گیرد. سد مخزنی تنگ‌سرخ، یکی از طرح‌های عمرانی جنوب کشور است که مخزنی با حجم ۱۲۵میلیون مترمکعب و حجم مدیریت‌شده ۱۵۷میلیون مترمکعب دارد.
برخی معتقدند، ساخت این سد روی سرشاخه اصلی رود بشار، آب‌شرب روستا‌هایی را که با تانکر آب‌رسانی می‌شود فراهم می‌کند، اما سازمان محیط‌زیست معتقد بود، رودخانه بشار هفت‌هزارساله از کنار پارک‌ملی دنا عبور و در دوسال، حیات‌وحش این پارک ملی را نابود می‌کند.
سد تنگ سرخ بین بین ۲ استان فارس و کهگیلویه و بویراحمد قرار است با هدف تأمین آب شرب، صنعتی و کشاورزی شهر یاسوج و شهرستان بویراحمد و تأمین آب شرب شهر شیراز احداث شود.
این سد که در تابستان سال گذشته مجوز محیط زیست را دریافت کرده با مخالفت تعداد زیادی از فعالان و کارشناسان محیط زیست همراه شده است.
عده‌ای از کارشناسان این سد را نوعی انحراف آب از کهگیلویه و بویراحمد می‌دانند و معتقدند که با کنترل مصارف آب در استان فارس نیازی به ساخت این سد نخواهد بود همچنین گفته می‌شود که ساخت سد تنگ سرخ بر روی رودخانه بشار که ۷ هزار سال است از کنار پارک ملی دنا عبور می‌کند، حیات وحش پارک ملی دنا را ظرف ۲ سال نابود خواهد کرد.
در رابطه با این موضوع، علی سلاجقه؛ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مجوز ارزیابی زیست محیطی در دولت قبل به این سد داده شده است و ما حتماً گزارشات و مجوزهای این سد را توسط کارشناسان دفتر ارزیابی سازمان مجدداً بررسی می‌کنیم و اگر قرار باشد انحراف آبی صورت گیرد، قطعاً جلوی آن را می‌گیریم.
وی درباره اختلافی که بر سر مصارف این سد وجود دارد، تصریح کرد: موضوع منابع و مصارف این سد ارتباطی به سازمان حفاظت محیط زیست ندارد و وزارت نیرو باید در این خصوص پاسخگو باشد.
واکنش ها به قول رئیسی درباره سد تنگ سرخ
سد تنگ‌سرخ اواخر دهه۸۰ طراحی و عملیات اجرایی آن از سال۹۰ با حضور مجید نامجو، وزیروقت نیرو در استان کهگیلویه‌وبویراحمد آغاز شد. اما در ۱۰ سال به‌دلیل انتقاد و اعتراض کنشگران محیط‌زیست و مردم منطقه، ساخت آن ناتمام ماند تا سال گذشته ساخت آن دوباره از سر گرفته و قرار بر این شد که امسال یا سال‌بعد این‌سد پس از اتمام، آب‌گیری شده و وزیر نیروی دولت سیزدهم، روبان‌قرمز افتتاح آن را قیچی کند.
در نیمه‌دوم سال ۹۶، مراحل ساخت سد تنگ‌سرخ با پیمانکاری قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا شروع و کارفرمایی آب منطقه‌ای استان کهگیلویه‌وبویراحمد به‌صورت تعاملی از سر گرفته شد. طی ۱۱سال گذشته با اختصاص ۲۴میلیارد تومان، این پروژه با پیشرفت فیزیکی ۱۰درصدی هزینه و به‌مصرف رسیده بود. در طول یک‌سال اخیر، اما نزدیک ۳۰۰میلیارد تومان اعتبار به ساخت این سد تزریق شده تا ساخت سد تنگ‌سرخ با سرعت بیشتری پیش رود. بعد از آن و در روز اربعین حسینی، ساکنان منطقه دنا، در محل احداث سد تنگ سرخ تجمعی برگزار و اعتراض کردند.
آن‌ها خواستار توقف ساخت سد تنگ‌سرخ بشار و پروژه انتقال آب به فارس شدند و حتی قول ابراهیم رئیسی هم در سفر‌های استانی و بازدید از سد تنگ‌سرخ، به مردم بومی و محلی نسبت به تامین حق و حقوق آن‌ها موجب اطمینان‌خاطر آن‌ها نشد؛ صحبت‌های رئیسی درباره تخصیص بخشی از آب سد تنگ‌سرخ به استان فارس، واکنش فعالان اجتماعی و زیست‌محیطی را در پی داشت و نگرانی‌های آن‌ها از حق‌آبه فراتر رفت. آن‌ها می‌دانند انتقال و انحراف رود بشار که در پی احداث بند انحرافی تنگ‌سرخ اتفاق می‌افتد، این رودخانه باستانی را خشک خواهد کرد.
پیامد ساخت سد تنگ سرخ بر پارک ملی دنا
یک کارشناس محیط زیست معتقد است که ساخت سد تنگ سرخ بر روی رودخانه بشار که ۷ هزار سال است از کنار پارک ملی دنا عبور می‌کند، حیات وحش پارک ملی دنا را ظرف ۲ سال نابود خواهد کرد.
سید یوسف مرادی، کارشناس محیط زیست در رابطه با علت مخالفت‌ها با احداث سد تنگ سرخ اظهار کرد: گاهی اوقات برای تأمین آب شرب یک شهر، با توجه به موقعیت جغرافیایی آن چاره‌ای جز انتقال آب نیست. به عنوان مثال، اگر روزی شهر مشهد نیاز به تأمین آب شرب داشته باشد حتی باید آب را از کارون نیز برای رفع تشنگی آن انتقال داد اما زمانی که موضوع انتقال آب به کویر مرکزی ایران مطرح می‌شود، اوضاع متفاوت است.
وی ادامه داد: انتقال آب به کویر مرکزی همیشه برای تأمین آب مورد نیاز صنعت و بدتر از آن برای توسعه کشاورزی انجام شده است که این موضوع دیگر رفع تشنگی نیست و طمع توسعه محسوب می‌شود. در مورد سد تنگ سرخ نیز چنین اقدامی در حال انجام است.
این کارشناس محیط زیست بیان کرد: در استان کهگیلویه و بویراحمد ۴ سد کوثر، مارون، چمشیر و خرسان ۳ حضور دارند که جز ۱۰ سد بزرگ کشور هستند. این سدها آب‌های کهگیلویه را در خروجی مهار کرده‌اند. استان کهگیلویه و بویراحمد سالانه ۱۱ میلیارد مترمکعب روان‌آب دارد و برای اینکه بزرگی این رقم را متوجه شویم باید بدانیم که نیاز آب شرب شهر یاسوج، مرکز استان کهگیلویه ۳۰ میلیون مترمکعب آب است؛ حال چگونه می‌شود که آب‌رسانی در شهر یاسوج که دومین شهر پربارش ایران است، به شکل جیره‌بندی است؟
مرادی با بیان اینکه ۳۵۰ روستا در استان کهگیلویه و بویراحمر با تانکر آب‌رسانی می‌شوند، گفت: سد تنگ سرخ قرار است که در ورودی استان و بر سرشاخه اصلی رود بشار که سرشاخه اصلی رودخانه کارون است ساخته شود. این سد ۱۲ سال موفق به گرفتن پیوست محیط زیستی نشد چرا که سازمان محیط زیست معتقد بود که رودخانه بشار ۷ هزار سال است که از کنار پارک ملی دنا عبور می‌کند و ۳۰۰ هزار نفر در پایین دست آن هستند. کارشناسان سازمان محیط زیست معتقد بودند که با ساخت این سد ظرف ۲ سال حیات وحش پارک ملی دنا نابود خواهد شد.
وی در رابطه با نحوه کسب مجوز محیط زیستی سد تنگ سرخ پس از ۱۲ سال توضیح داد: در تیرماه سال ۱۴۰۰، زمانی که هنوز دولت آیت‌الله رئیسی مستقر نشده بود، کلانتری استعفا داده و آقای دکتر سلاجقه هنوز به سمت ریاست سازمان محیط زیست انتخاب نشده بود، بسیاری از پروژه‌های فاقد مجوز زیست محیطی موافقت سازمان محیط زیست را برای اجرای پروژه‌ها گرفتند که یکی از این پروژه‌ها سد تنگ سرخ بود.
این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه صدور همین مجوز هم مشروط بر کاهش ۲۵ متری ارتفاع سد است، ادامه داد: در نتیجه ساخت این سد حدود ۱۰۰ هزار نفر آواره شده و در کنار شهر یاسوج حاشیه‌نشین خواهند شد. سد تنگ سرخ یک سازه بتنی برای انحراف مسیر رودخانه است که مانند بند کمال‌خان در افغانستان عمل می‌کند. بر اساس تصاویر و اطلاعاتی که از سد تنگ سرخ در سایت وزارت نیرو موجود است، آب این سد از طریق تونل ۵ کیلومتری از حوضه رو کارون به حوضه رود کر می‌رود و از آن‌جا به سد درودزن می‌ریزد که این سد زمین‌های کشاورزی کام‌فیروز در استان فارس را آبیاری می‌کند.
لینک کوتاه : https://danestanyonline.ir/?p=137242
