دانستنی اقتصاد:با اجرای یکی از مهم ترین پروژه‌های زیربنایی مجتمع پتروشیمی پردیس سامانه حفاظت کاتدیک احیا شد. سپری نامرئی در دل خاک که وظیفه آن محافظت مداوم از شریان‌های حیاتی زیرزمینی مجتمع در برابر خوردگی و فرسایش است. این پروژه با ترکیبی از طراحی تخصصی، بازنگری ساختاری و اجرای دقیق نمونه‌ای موفق از پیوند دانش مهندسی و رویکرد اجرایی نوین به شمار می‌رود و سالانه از میلیاردها تومان خسارت پنهان جلوگیری می کند.
این پروژه به همت واحد بازرسی فنی در مراحل پایانی خود قرار دارد و سه فاز مجتمع واحد آبگیر و خطوط ۹۶ اینچ انتقال آب خنک کننده در مسیر کریدور به سایت را در بر می‌گیرد. هدف اصلی این طرح نه تنها احیای یک سامانه ازکارافتاده و بلکه پایه گذاری ساختاری پایدار برای حفاظت از تأسیسات زیرزمینی است.
سامانه حفاظت کاتدیک چیست؟
سامانه حفاظت کاتدیک یک روش برای جلوگیری از خوردگی فلزات است که با اعمال یک جریان الکتریکی خارجی یا اتصال به یک فلز فداشونده انجام می‌شود تا سطح فلز مورد نظر به عنوان کاتد عمل کند و از خوردگی آن جلوگیری شود . این روش به ویژه برای حفاظت از خطوط لوله، مخازن، سازه‌های دریایی و سایر تجهیزات فلزی مدفون یا در معرض محیط های خورنده استفاده می‌شود.
خوردگی فلز زمانی اتفاق می‌افتد که اتم‌های فلز به یون‌های فلزی تبدیل شده و وارد محیط اطراف می‌شوند. این فرآیند در مناطقی از فلز که به عنوان آند عمل می‌کنند، رخ می‌دهد.
در سیستم حفاظت کاتدیک با اعمال یک جریان الکتریکی خارجی یا اتصال به یک فلز فداشونده پتانسیل الکتریکی فلز مورد نظر به گونه ای تغییر می‌کند که تمام سطح آن به عنوان کاتد عمل کند. در این حالت خوردگی در سطح فلز متوقف یا به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
حفاظت کاتدیک به عنوان یکی از بهترین و مؤثرترین روش های محافظت از خوردگی و به منظور جلوگیری از خوردگی سازه‌های فلزی مدفون در خاک یا مغروق در آب شناخته شده است که به طور گسترده در محافظت از خوردگی لوله‌های توزیع و انتقال گاز، مواد نفتی ، خطوط انتقال آب ، خطوط انتقال زیر دریا و مخازن نگهدارنده نفت یا آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این سیستم از مهم ترین و مؤثرترین روش های بازدارنده گی خوردگی می‌باشد و با اجرای این روش می توان فلزات را بدون اینکه خورده شوند به مدتی زیاد در محیط های خورنده نگهداری نمود.
پیچیدگی های استفاده از حفاظت کاتدیک برای صنایع
اجرای حفاظت کاتدیک به صورت صحیح از پیچیدگی های فراوانی برخوردار است. بنابراین اگر حفاظت کاتدی به درستی اجرا نشود نتایج عکس داشته و سبب عدم کنترل خوردگی فلزات می شود. متاسفانه سوابق اجرای نادرست حفاظت کاتدیک در پروژه های صنعتی بسیار زیاد است. برخی از مشکلاتی که سبب عدم اجرای صحیح حفاظت کاتدی می شوند عبارتند از نقص در انجام محاسبات مربوط به تعیین مقاومت مدار معادل،استفاده از کالا های بی کیفیت و نامناسب واجرای نادرست سیستم های حفاظت کاتدی و آندی.
این مشکلات و بسیاری دیگر سبب شده تا برخی از مدیران سیستم حفاظت کاتدی را به طور کلی حذف کنند.
اما راه حل این مشکل آموزش صحیح و کامل آن است. اما رشته تحصیلی به نام حفاظت کاتدی در دانشگاه ها تدریس نمی شود. بنابراین یک بسته و دوره آموزشی صحیح و کاربردی می تواند این مشکلات را حل کند.
گام بلند پتروشیمی پردیس در اجرای سامانه کاتدیک
در اقدامی زیربنایی و مهم، شرکت پتروشیمی پردیس سامانه حفاظت کاتدیک خود را با موفقیت احیا کرد.
یکی از اصلاحات کلیدی در این پروژه، بازنگری اساسی در ساختار قرارداد با پیمانکار بود.
برخلاف گذشته، این بار سهم قابل توجهی از منابع مالی به مرحله راه‌اندازی و تضمین عملکرد اختصاص داده شد.
در بخش عملیاتی، ۱۴ حلقه چاه جدید با عمق متوسط ۱۰۰ متر حفاری شد. همچنین ۴ حلقه چاه قدیمی نیز مورد احیا قرار گرفت که در مجموع حدود ۱۴۰۰ متر حفاری عمودی را شامل می‌شود.
از دیگر تغییرات مهم پروژه، جایگزینی کامل غلاف‌های فلزی قدیمی با غلاف‌های غیرفلزی از جنس یو پی وی سی بود.
این اقدام نوآورانه از ریزش دیواره چاه‌ها جلوگیری کرده و دوام آن‌ها را در برابر خوردگی به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.
تیم اجرایی در طول مسیر با چالش‌های فنی مختلفی روبرو شد.
پتانسیل‌های طبیعی نامتعارف، تداخل جریان‌های الکتریکی و خطر محافظت بیش‌ازحد یا ناکافی از جمله این موانع بودند.
تمامی این چالش‌ها با بهره گیری از راهکارهای مهندسی دقیق و محاسبات فنی پیشرفته با موفقیت برطرف گردیدند.
اکنون این سامانه در نقش سپری خاموش سلامت خطوط زیرزمینی را تضمین می‌کند و از هزینه‌های پنهان میلیاردی جلوگیری خواهد کرد.
بدون تردید احیای سامانه حفاظت کاتدیک در پتروشیمی پردیس یک سرمایه‌گذاری استراتژیک در حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی و پایداری تولید است.
این پروژه نشان می‌دهد که مدیریت مجموعه اهمیت نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه را به درستی درک کرده است.
هزینه اجرای چنین پروژه‌ای در مقابل هزینه‌های سرسام‌آور ناشی از توقف تولید،
نشت مواد و آسیب‌های زیست‌محیطی بسیار ناچیز است.
نوآوری‌های فنی مانند حفر چاه‌های عمیق آبی و استفاده از غلاف‌های یو پی وی سی استاندارد جدیدی را برای پروژه‌های مشابه در صنعت نفت و گاز تعریف می‌کند.
این اقدام هوشمندانه، ریسک عملیاتی را کاهش داده و قابلیت اطمینان زیرساخت‌های حیاتی مجتمع را برای دهه‌های آینده تضمین می کند.
پتروشیمی پردیس و رویکردی به سوی آینده
شرکت پتروشیمی پردیس، به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان اوره و آمونیاک در منطقه، نقش حیاتی در اقتصاد و تأمین نیازهای کشاورزی کشور ایفا می‌کند. با این حال، تداوم این نقش در گرو حفاظت پایدار از تأسیسات زمینی آن است. سرمایه‌گذاری در این حوزه نه تنها یک ضرورت برای حفظ دارایی‌هاست، بلکه یک رویکرد استراتژیک برای تضمین امنیت، پایداری و بهره‌وری بلندمدت است.
تأسیسات پتروشیمی، به دلیل ماهیت عملیاتی و مواد شیمیایی که با آن‌ها سروکار دارند، همواره در معرض خطرات متعددی قرار دارند. این خطرات شامل خوردگی، فرسایش، بلایای طبیعی (مانند سیل و زلزله)، حوادث صنعتی و حتی تهدیدات امنیتی می‌شوند.
در واقع سرمایه‌گذاری در حفاظت پایدار از تأسیسات زمینی در پتروشیمی پردیس، نه تنها هزینه‌ای اجباری نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری سودآور با مزایای بلندمدت است که پایداری تولید و مدیریت هزینه های تولید در موارد ذیل را ممکن می نماید.
یک شرکت با سابقه ایمنی قوی و تعهد به پایداری، از اعتبار بالاتری در صنعت و بازار برخوردار است. این اقدام که در جهت ارزیابی پیامدهای زیان بار و مدیریت کاهش آسیب به محیط زیست بوده در جایگاه مسئولیت های اجتماعی (مسئولیت اجتماعی/اقتصادی) شرکت پتروشیمی پردیس تلقی می گردد.
در نهایت، سرمایه‌گذاری در حفاظت پایدار از تأسیسات زمینی در پتروشیمی پردیس یک گام حیاتی به سوی آینده‌ای امن‌تر، پایدارتر و سودآورتر است. این رویکرد نه تنها مسئولیت‌پذیری اجتماعی و زیست‌محیطی شرکت را نشان می‌دهد، بلکه یک تصمیم تجاری هوشمندانه برای تضمین تداوم موفقیت در بلندمدت است. پتروشیمی پردیس با این سرمایه‌گذاری، می‌تواند جایگاه خود را به عنوان الگویی موفق در صنعت پتروشیمی کشور و منطقه تثبیت کند.
