دانستنی اقتصاد، گروه استان‌ها- آرزو کرمی: امروز سی و پنجمین سال گذشت فاجعه هیروشیمای کوچک ایران، یعنی بمباران شیمیایی روستای زرده است و ما بنابر حس وظیفه رسانه‌ای رهسپار منطقه روستای زرده می‌شویم.
روستای زرده یا همان هیروشیمای ایران در شهرستان دالاهو در فاصله حدود ۱۲۰ کیلومتری غرب استان کرمانشاه قرار دارد، هر چقدر مسافت از مرکز استان به طرف مقصد کمتر می‌شود گویی به خنکی بهشت نزدیک‌تر می‌شویم. دالاهو سرزمینی سرسبز و خوش آب و هوا با آن درختان بلند قامت و دامنه‌های سرسبز و چشم نواز که جویبارهای فراوانی در پایین آن جریان دارد، به مانند قطعه‌ای از بهشت پیش رویمان قرار دارد.
این منطقه نامش را از کوه مرتفعی به نام دالاهو که در روبروی جلگه عراق قرار دارد گرفته است که در گذشته محل زندگی دال (عقاب) و آهوان فراوان بوده به همین دلیل منطقه را دالاهو نام نهاده اند.
در طول مسیر حدود یک ساعت و نیمی به مقصد، داستان راویان حادثه هولناک آن روز را از صفحات مختلف صفحات وب جستجو می‌کنیم تا ارزیابی بهتری از فاجعه و آمادگی بیشتری برای مصاحبه با بازماندگان داشته باشیم. همه روایت‌ها تاکید بر آن دارد که یکی از ورق‌های سیاه تاریخ بر پیشانی استکبار جهانی به دست، صدام در تاریخ ۳۱ تیر سال ۱۳۶۷ و در روستای زرده نقش بسته است.
رژیم بعث عراق در آخرین تلاش مذبوحانه خود به هولناک‌ترین جنایت بشری دست زد و بمب‌های شیمیایی را بر سر مردم مقاوم و مظلوم مناطق کرد نشین خالی کرد که یکی از این مناطق، روستای زرده بود.
صبح آن روز تلخ که تنها چند روز پس از اعلام آتش‌بس و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران، اهالی این روستا برای برگزاری جشن مذهبی در محل زیارتی روستا گرد هم آمده بودند پنج فروند جنگنده بمب‌افکن مسلح عراقی در آسمان روستا را مشاهده کردند؛ هر چند حضور جنگنده‌ها در آسمان این دیار در آن زمان خیلی عجیب و غریب نبود اما فرودآمدن چهاربمب شیمیایی ۲۵۰ کیلویی روی سر اهالی ایجاد رنگین کمانی از دود و پیچیده شدن بوی عجیبی شبیه سیر در هوا حکایت از فاجعه‌ای هولناک داشت.
یکی از این بمب‌ها به نزدیکی زیارتگاه محلی روستا اصابت کرد و اهالی آنجا یکی پس از دیگری نقش بر زمین شدند. عده‌ای نیز برای در امان ماندن درون چشمه کنار زیارتگاه پریدند و از آب این چشمه خوردند اما غافل از آنکه یکی از بمب‌ها در این چشمه که تنها منبع تأمین آب آشامیدنی و همچنین آب کشاورزی مردم بود، فرود آمده و افرادی که از آب آن استفاده کردند لحظه‌ای بعد از شدت سوزش و درد ریه به حالت خفگی افتادند و در کنار چشمه به شهادت رسیدند.
در این حمله شیمیایی از جمعیت یک هزار و ۷۰۰ نفری روستای زرده، ۲۷۵ نفر جان خود را از دست دادند و یک هزار و ۱۴۶ نفر نیز به عوارض ناشی از استنشاق گاز سمی دچار شدند.
زنان و کودکان این روستاها بعد از سال‌ها از گذشت آن فاجعه هولناک دچار آسیب‌ها و بیماری دائمی در اثر مواجهه با گاز خردل هستند و اغلب ساکنان نیز برای همیشه دچار بیماری‌هایی از جمله انواع سرطان‌های مری، ریه، معده، خون و پوست و نیز نابینایی شدند.
کودکان و نوجوانان ساکن روستای زرده که هم اکنون در سن باروری قرار دارند بارها تجربه تلخ سقط جنین و تولد فرزندان معلول و دچار عوارض ناشی از این بمباران شیمیایی را چشیده‌اند، حتی هنوز هم عوارض این حمله در گیاهانی که در محدوده بمباران می‌رویند دیده می‌شود.
بعد از رسیدن به شهرستان دالاهو و عبور از چند فرعی و راه روستایی به روستای زرده می رسیم؛ جایی که در همان نگاه اول زردی حادثه بر روی صورت اهالی روستا نمایان است.
کوچه و پس کوچه‌های روستا را برای یافتن داغ دیدگان بمباران و افرادی که از نزدیک فاجعه را لمس کرده یکی پس از دیگری می‌گذریم اما اهالی روستای زرده خسته از وعده‌های ریز و درشت مسئولان هستند. وعده‌هایی که طی سال‌ها برای حل مشکلاتشان از جمله تشکیل پرونده و پیگیری روند درمان بیماری‌های ناشی از گاز شیمیایی، سازندگی و آبادی روستا و حتی رفع معضل بیکاری جوان‌هایشان، شنیده اند و عملی ندیده اند. از این رو به رغم مهمان نوازی و روی گشاده حاضر به گفتگو نمی‌شوند. آنها تنها به گفتن این جمله که «گفتن دوباره چه فایده! دردمان را تازه نکنید» بسنده کردند.
شاید دیگر امیدی به بهبودی وضعیت ندارند، یا با درد خود خو کرده اند، به همین خاطر حضورمان را بیش از این باعث آزار اهالی دیدیم و به ناچار بدون گرفتن مصاحبه‌های تفصیلی ترک می‌کنیم.
شهادت ۱۵۰ بازمانده بمباران شیمیایی «زرده» در سال‌های اخیر
امام جمعه شهرستان دالاهو در گفتگو با دانستنی اقتصاد درباره فاجعه بمباران شیمیایی روستای زرده اظهار کرد: متأسفانه با گذشت چند دهه از این فاجعه تلخ هنوز ابعاد آن آنچنان که شایسته است به گوش جهانیان نرسیده است.
حجت الاسلام و المسلمین مرتضی حاتمی افزود: این فاجعه یک فاجعه عظیم، تلخ و دردناک بود که مشابه آن در کشورهای دیگر نیز رخ داد اما در رابطه با این جنایت رژیم بعث در روستای زرده متأسفانه آنچنان که باید رسانه‌ای نشد و به حاشیه رفت.
وی با گلایه‌مندی از رسانه‌ها، بیان کرد: عکس و خبری از شرایط روستا تهیه نشده و هیروشیما در دالاهو و روستای زرده همچنان ناشناخته باقی مانده است.
امام جمعه شهرستان دالاهو با تاکید بر اینکه مردم این منطقه همچنان با عوارض شیمیایی دست و پنجه نرم می‌کنند، خاطرنشان کرد: خس خس سینه، دردهای آبله، سوزش پوست، تولد فرزندان با مشکلات جسمی، ناراحتی‌های اعصاب و سقط جنین تنها گوشه‌ای از مشکلات مردم زرده است.
وی اضافه کرد: با وجود همه این مشکلات و بیماری‌ها مردم زرده هنوز در محرومیت شدید به سر می‌برند و مظلوم هستند.
مردم آسیب دیده روستای زرده نیازمند نگاه ویژه هستند
حاتمی با تاکید بر اینکه مسئولان استانی و کشوری باید برای رفع محرومیت و زیرساخت‌های ضعیف این منطقه تلاش کنند، گفت: ساختمان مدرسه‌ای که محل تحصیل کودکان مظلوم روستای زرده است ساخت آن مربوط به ۵۰ سال قبل است و این جای بسی تأسف دارد.
وی با بیان اینکه بیش از ۱۵۰ نفر از بازماندگان حادثه تلخ بمباران شیمیایی روستای زرده به دلیل استنشاق گازهای شمیایی طی سال‌های اخیر به شهادت رسیدند، تاکید کرد: استاندار، مسئولان و نمایندگان این استان باید پیگیر امور مردم این روستا باشند تا به حقوق واقعی خود برسند.
بدین گونه بود که دردناک‌ترین صحنه تاریخ جنگ تحمیلی علیه مردم مظلوم ایران در این دیار کهن رقم خورد و خس خس سینه‌های سوخته و بدن‌های تاول زده مردمان این منطقه سند جنایت علیه بشریت، همراهی و حمایت مدعیان دفاع از حقوق بشر از صدام جنایتکار طی هشت سال جنگ تحمیلی شد.
گفتنی است در دیگر بمباران‌های شیمیایی دنیا آمار تلفات به مراتب کمتر از شهدای زرده است. این روستا با ۲۷۵ شهید و آلوده شدن یک هزار و ۱۴۶ نفر از جمعیت یک هزار و ۷۰۰ نفری آن در همان روز حادثه هنوز ناشناخته باقی مانده است و بعد از این همه سال تاکنون پیگیری حق مردم این منطقه بی‌نتیجه مانده است که متأسفانه عدم پیگیری مسئولین و بی‌تفاوتی آنها و حتی کم کاری رسانه‌ها در این ماجرا لمس می‌شود، از این رو شایسته است برای دفاع از حقوق مردمی که خصیصه بارز آنها وطن دوستی است و در روزهای جنگ تحمیلی آذوقه را با الاغ به دست رزمندگان اسلام می‌رسانند گام مثبتی برداشته شود.
