به واردات بنزین رسیدیم و هنوز می گویید سیاست غیر قیمتی؟ / ناترازی انرژی داریم پس عرضه را افزایش می دهیم!
دانستنی اقتصاد – مهسا ربیع‌پور؛ مدیرعامل شرکت ملی گاز، مجید چگینی، با اشاره به ناترازی ۳۰۰ میلیون مترمکعبی گاز در پایان برنامه ششم توسعه توضیح داد که قرار بود در این برنامه روزانه یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب گاز به شبکه تزریق شود اما در بهترین حالت این عدد به ۸۵۰ میلیون مترمکعب رسیده است و این میزان از کسری در بخش بالادستی مسبب ناترازی امروز شده است.
چگینی همچنین از توسعه برنامه‌های بالادستی گاز و تکنولوژی‌های ذخیره‌سازی به عنوان راه‌کارهای مدنظر برای از بین بردن ناترازی نام برده است.
از سوی دیگر، جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با اشاره به وضعیت ناترازی بنزین و احتمال واردات از مدیریت فعلی میزان عرضه و تقاضا خبر داد و اذعان داشت که در برخی فصول که مصرف افزایش پیدا می‌کند از مسیر سوآپ ناهمنام فرآورده استفاده خواهد شد.
سالاری همچنین با اشاره به تفاوت قیمت بنزین در ایران و کشورهای همسایه و درآمد هنگفت قاچاق بنزین برای قاچاقچیان، اظهار کرد که باید با اعمال «سیاست‌های غیرقیمتی» و نیز «با استفاده از فناوری‌های جدید» جلوی این امر گرفته شود.
اما، صرفا صحبت کردن از راه‌حل‌های بی‌فایده و اعلام روند فزاینده ناترازی چه نتیجه‌ای را قرار است به ما بدهد؟ مسئولان همواره ضمن گزارش ناترازی‌ها، فقط از افزایش میزان عرضه صحبت می‌کنند و هیچ‌گاه اشاره‌ای به میزان تقاضا یا الگوی مصرف متقاضیان نمی‌کنند.
همچنین باید از مسئولانی مانند آقای سالاری پرسید چگونه می‌خواهید با استفاده از سیاست‌های غیرقیمتی جلوی قاچاق بنزین را بگیرید؟ اصلا در طی سال‌های گذشته مگر از سیاست قیمتی استقاده شده که حالا از سیاست غیرقیمتی به عنوان راه حل صحبت می‌کنید؟
عامل اصلی قاچاق بنزین تنها یک چیز است و آن اختلاف قیمت بنزین در ایران با کشورهای همسایه است و جز اصلاح قیمت در کشور، با هیچ روش غیر قیمتی و یا پیشرفته‌ترین فناروری‌ها نمی‌توان جلوی آن را گرفت.
از سوی دیگر اصلاح الگوی مصرف می‌تواند به رفع ناترازی انرژی کمک کند، اما این اصلاح چگونه صورت می‌گیرد؟ با تبلیغات گسترده در تلویزیون و یا نصب بیلبوردهای تبلیغاتی در سطح شهر؟! با توجه به قیمت بسیار پایین انرژی در ایران، بسیاری از مصرف‌کنندگان اهمیت چندانی به بهبود الگوی مصرف و صرفه‌جویی در مصرف انرژی نمی‌دهند.
بنابراین، هرچقدر هم میزان عرضه افزایش یابد میزان مصرف نیز بیشتر میشود و این ناترازی همواره وارد یک چرخهی معیوب میشود، تا جایی که در کشوری با ذخایر بزرگ نفت و گاز، حتی حرف از واردات بنزین هم به میان می‌آید.
مسئولان حوزه انرژی در کشور باید بدانند که دیگر باید دست از راه‌حل‌های آزموده شده و بی فایده بکشند. درحال حاضر تنها یک راه‌حل برای سیاست‌گذاران باقی مانده و آن اصلاح قیمت انرژی در ایران است.
