کاهش قیمت خودرو تا شهریور هم دوام نمی آورد / دولت از روش حکومت شوروی برای کنترل بازار خودرو استفاده می کند!
دانستنی اقتصاد – فاطمه جوادی؛ امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو درخصوص تاثیر فروش خودرو در طرح یکپارچه بر کاهش قیمت‌ها، به دانستنی اقتصاد گفت: با عرضه کلان و پیش‌فروشی که انجام شد و الان هم مرحله دوم این طرح، قیمت‌ها موقتا در بازار آزاد پایین آمده، اما منطقا کاهش قیمت‌ها با این روش پایدار نیست.
کاکایی افزود: این وضعیت مشابه همان اتفاقاتی است که برای گوشت و مرغ می‌افتد و هر چند وقت یکبار دولت با دخالت در بازار قیمت‌ها را پایین می‌آورد، اما قیمت‌ها پایین نمی‌ماند، چون از یک طرف تولید سرکوب و کمبودها آشکار می‌شود و از طرف دیگر دولت می‌خواهد با واردات و تزریق کالا کمبودها را حل کند پس ناچار به واردات می‌شود و ارزی که محدود است را بیشتر مصرف می‌کند و در نتیجه ارزش ریال افت پیدا می‌کند و حتی اگر قیمت کالایی در جامعه جهانی ثابت باشد، در داخل کشور افزایش می‌یابد.
وی افزود: این اتفاق درباره خودرو هم رخ خواهد داد؛ درست است قیمت خودرو الان پایین آمده، اما این کار در مجموع به درد کسانی می‌خورد که موقتا بتوانند از این فرصت طلایی در این فاصله کوتاه استفاده کنند و خودرو بخرند، فکر نمی‌کنم این روند کاهش قیمت‌ها به شهریور برسد، قیمت‌ها دوباره به شدت افزایش می‌یابد.
وی در رابطه با تعهدات خودروسازان تا سال ۱۴۰۳ و عدم امکان فروش آنها گفت: این وضعیت مردم را بیچاره می‌کند، تصور کنید چند ماه بعد عده‌ای می خواهند یک خودرو از ایرانخودرو بخرند و این خودروساز امکان فروش ندارد. اتفاقی که می‌افتد این است که قیمت‌ها در بازار افزایش می‌یابد و فقط دلال‌ها تعیین کننده خواهند بود و مردم هم صرفا امکان خرید از بازار آزاد را خواهند داشت.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در سال‌های گذشته برعکس این وضعیت بود و دولت هیچ وقت به خودروسازها اجازه نمی‌داد که فروش یک سال و بیشترشان را به یکباره انجام دهند چون با این کار بازارسازی و کنترل بازار نابود می‌شود.
کاکایی بیان کرد: الان دولت بدترین روش اقتصادی ممکن را برای کنترل بازار به کار می‌گیرد که دقیقا روش حکومت شوروی است، سوسیالیست دولتی اینطوری است که دولت خودش را جای بازار می‌گذارد، این روش در ابتدا خوب جواب می‌دهد، قیمت‌ها پایین آمده و رضایت مردم جلب می‌شود، اما بعدا بازار ازبین می‌رود. الان دولت ما روز به روز دارد همه چیز را در دست می‌گیرد و این غلط است.
وی افزود: در این مقطع ما با کمبود ارز و تورم مواجه هستیم و تولید در جنبه‌های مختلف ضربه خورده و دولت دارد صنعت را زمین می‌زند، چون بازار غیرواقعی و رانتی و تحت کنترل دولت است. هیچ وقت بازار تحت کنترل دولت نمی‌تواند ادامه پیدا کند، یعنی آن اسمش بازار نیست، رانت‌دهی است. دولت با این کارش صنعت را غیررقابتی می‌کند، خودروسازان دیگر اصلا رقابت نمی‌کنند، از قبل فروخته‌اند و حالا بدهی دارند. وقتی دولت، بازار و صنعت را به سمت ضدرقابت و انحصار میبرد، مجبور می‌شود مدام پول تزریق کند و یا در نهایت از کیفیت بکاهد.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: الان وضعیت مالی صنعت خودرو بسیار بسیار خراب است، به جای این که مشکل اصلی را حل کنند، می‌خواهند خودرو وارد کنند که آن هم به معنای افزایش تقاضای ارز و کاهش ارزش ریال و افزایش تورم است. واردات در شرایطی که در جنگ اقتصادی تمام عیار هستیم و کمبود شدید ارز داریم اوضاع را بهم می‌ریزد.
کاکایی گفت: اقتصاد دستوری به ویژه در شرایط تحریمی اصلا جواب نمی‌دهد، به هیچ وجه روند رقابتی پیش نمی‌رود و در چنین حالتی بازارها شکننده می‌شود. جایی مثل ایرانخودرو تا یک سال و نیم محصولی برای عرضه ندارد و کوچکترین اتفاقی که می‌افتد این است که قیمت خودروهای این خودروساز افزایش می‌یابد و یا مشابه‌اش جایگزین می‌شود و اوضاع بسیار پیچیده‌ای را شاهد خواهیم بود.
این کارشناس صنعت خودرو می‌گوید: با توجه به این که زیان ایرانخودرو و سایپا در حال افزایش است و الان هم چندان نقدینگی به سمت خودروسازان در جریان نیست، در سه چهار ماه آینده باید انتظار چالش‌های جدی در تولید را داشته باشیم.
کاکایی در پایان گفت: برای اولین بار چنین فرآیندی رخ داده که بیایند یکدفعه برای یک سال و نیم خودرو پیش فروش کنند و هدفشان این بود که بگویند قرعه‌کشی را حذف کردیم. اما در واقعیت حذف نشد، نوبت‌دهی چطور انجام شد، حتما یک قرعه‌کشی بوده که نوبت یک نفر امسال و دیگری سال بعد افتاده است. آنقدر ما را تشنه کرده‌اند که هر اتفاقی می‌افتد مردم می‌گویند ممنون، در حالی که دولت باید پاسخ دهد که کی و چگونه قرعه‌کشی و نوبت‌دهی انجام شده است.
