فرش چالشتری هنر-صنعتی در آستانه فراموشی/ بیمه مشکلی جدی است
دانستنی اقتصاد – گروه استان‌ها: زیبایی چشم‌نواز طرح، نقش و رنگ در فرش ایرانی همان نقطه قوتی است که این فرش را در جهان متمایز کرده است و این موضوع سبب شده تا این هنر دستی نفیس طرفداران بسیاری داشته باشد.
رنگ مورد استفاده در قالی و سایر دست‌بافت‌های ایرانی به سبب منشأ طبیعی که دارند بعد از گذشت سالیان سال ثابت مانده و عوامل جوی تأثیر چندانی بر آن ندارد.
تاریخ تمدن قالی‌بافی ایران شکوفایی خود را در دوره‌های تاریخی سبک بافت قالی تبریز، ترکمن، کرمان و کاشان رقم زد تا آنجا که دامنه سلسله قالی‌بافی ایران در چالشتر چهارمحال و بختیاری هم طرحی به یادگار گذاشته است.
اصالت رنگ به کار رفته در قالی چالشتری سبب شده تا به یک صنایع دستی جهانی مبدل شود و در همین راستا مهر تأیید یونسکو را از آن خود کرده است.
بسیاری فرش‌بافی را به دلیل نبود بازار فروش و عدم حمایت کنار گذاشتند
یکی از بافندگان فرش در گفتگو با دانستنی اقتصاد، اظهار کرد: فرش‌بافی هنری است که مادرانمان برایمان به یادگار گذاشتند و ما نیز آن را ادامه دادیم.
فاطمه خواجعلی تصریح کرد: دخترانمان شاید کارشان قالی‌بافی نباشد اما به‌عنوان یک هنر آن را آموختند، ممکن است فرش‌بافی همان‌طور که در حال حاضر کم‌رنگ شده روزی فراموش شود و دیگر کسی به دنبال آموختن آن نرود.
این بانوی هنرمند افزود: بافتن فرش نیاز به کسب مهارت دارد اما برای ادامه آن نیاز است فرد علاقه نیز داشته باشد، اما در این بین نباید از حمایت غافل شد، چون بسیاری از بافندگان فرش‌بافی را به دلیل نبود بازار فروش و عدم حمایت کنار گذاشتند.
بازرسان بیمه کار قالی‌بافان را سخت می‌کنند
خواجعلی گفت: فردی که مشغول به بافت فرش است، شغل و حرفه‌اش این است و به آن به‌عنوان یک راه کسب درآمد نگاه می‌کند اما وقتی یک قالی‌باف نتواند تولید خود را به فروش برساند قطعاً راه کسب درآمد دیگری را بر می‌گزیند.
وی افزود: کار فرش‌بافی زمان ندارد و نمی‌توان گفت یک بافنده ساعت کاری مشخصی دارد اما متأسفانه بازرسان بیمه با تعیین زمان برای اتمام فرش کار را برای قالی‌بافان سخت می‌کنند، این موضوع سبب شده تا بسیاری از قالی‌بافان بیمه خود را از دست بدهند.
فرش چالشتری در سال ۹۶ ثبت جهانی شد
کارشناس فرش در گفتگو با دانستنی اقتصاد، خاستگاه فرش و شروع فرش‌بافی در این استان را از چالشتر دانست و اظهار کرد: در ابتدا زنان خوانین و بزرگان در چالشتر هنر فرش‌بافی را آموختند و در مراحل بعد به زیردستان خود نیز آموزش دادند.
حسین امانی ادامه داد: در فرش چالشتری طرح خشتی بیشترین طرفدار را دارد در این طرح نقوش هر کدام جداگانه در یک قاب قرار می‌گیرد.
این کارشناس فرش یادآور شد: تصاویر درون کادرها نمونه‌هایی از یک گل، گیاه یا یک جانور است و این نشان می‌دهد طراحان به دنبال آن بودند که از همه طرح‌ها در فرش استفاده کنند اما آن را با یک قاب از هم جدا می‌کردند.
امانی با اشاره به اینکه در طرح‌های بافته شده در بقیه استان‌ها همه نقش‌ها با هم در ارتباط بوده و یک نقش در دل نقش دیگر است بیان داشت: در فرش چالشتری نقش‌ها به‌صورت قاب‌گیری شده بوده و به آن طرح خشتی را نسبت می‌دهند.
وی افزود: طرح فرش خشتی به‌گونه‌ای است که فرد همه طرح‌های مورد نظر خود را که ربطی به هم ندارند، به‌صورت جدا می‌آورد و این ابتکاری است که نمی‌توانیم بگوییم فقط مربوط به چهارمحال و بختیاری بوده اما اینجا مورد توجه قرار گرفته است و خریداران در خارج از کشور هم به این طرح علاقه نشان دادند.
وی عنوان داشت: فرش چالشتری در سال ۹۶ ثبت جهانی شد، برای معرفی و بازاریابی در این زمینه باید بخش خصوصی در این زمینه فعال شود و با کمک دولت تبلیغ، معرفی و بازاریابی صورت گیرد، اما متأسفانه باید بگویم ما در این زمینه خلاء داریم.
بیمه، مشکل بسیاری از هنرمندان و صنعتگران فرش است
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت چهارمحال و بختیاری نیز در گفتگو با دانستنی اقتصاد، اظهار کرد: چهارمحال و بختیاری یکی از قطب‌های تولید فرش در کشور است.
جهانبخش مرادی با اشاره به اینکه بافنده‌های چهارمحال و بختیاری فرش‌های با کیفیت تولید می‌کنند، افزود: این تولیدات هم در سطح کشور و هم به دیگر کشورها صادر می‌شوند.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه خدماتی به بافنده‌های فرش ارائه می‌شود، ادامه داد: مشکلی که در این خصوص وجود دارد بیمه هنرمندان و صنعتگران این بخش است.
مرادی عنوان کرد: تعداد بسیار کمی از بافندگان در چهارمحال و بختیاری بیمه تأمین اجتماعی شده‌اند و این ضروری است که دولت در این زمینه ورود کند.
وی خاطرنشان کرد: بعضاً بیمه همان بافنده‌هایی که بیمه تأمین اجتماعی هستند هم به دلایل کم اهمیت حذف می‌شود که این موضوع در نامه‌نگاری‌های مختلف به مدیرکل تأمین اجتماعی چهارمحال و بختیاری اطلاع‌رسانی شده است.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: پیشنهاد دیگری که به اداره‌کل تأمین اجتماعی دادیم این بود که در بازرسی‌ها از کارشناسان این سازمان استفاده کنند تا این بازدیدها صرفاً با هدف حذف بیمه‌پردازان و بافندگان نباشد.
مرادی بیان کرد: در خصوص بیمه بافندگان پیگیری‌های زیادی صورت گرفته است اما هیچ نتیجه‌ای حاصل نشد.
به دنبال یافتن بازارهای جدید برای فرش در جهان هستیم
وی تاکید کرد: یکی دیگر از مشکلات اصلی کشور در بحث فرش و صادرات آن این است که کشورهایی مثل چین و هندوستان از فرش ایرانی کپی‌برداری کرده‌اند.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: نیروی کار ارزان در این کشورها زیاد است که حتی با نصف قیمت تولید فرش در ایران اقدام به بافتگی می‌کنند.
مرادی اظهار داشت: زمانی صادرات فرش ایران بالغ بر یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بود که در حالی حاضر به ۵۰ میلیون دلار کاهش یافته است که این روند بر تولید و صادرات فرش از کشور و چهارمحال و بختیاری هم تأثر گذاشته است.
وی افزود: بیشتر صادرات فرش از چهارمحال و بختیاری به کشورهای حاشیه خلیج فارس است.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت چهارمحال و بختیاری ادامه داد: در حال رایزنی برای یافتن بازارهای جدید در جهان هستیم و امید است به زودی بتوانیم فرش ایران را در کشور روسیه به فروش برسانیم.
۸۰ درصد فرش دستبافت چهارمحال و بختیاری قابلیت صادرات دارد
رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری در گفتگو با دانستنی اقتصاد، اظهار کرد: ۱۰۰ هزار قالی‌باف در چهارمحال و بختیاری فعال هستند و آموزش‌های لازم برای تولید فرش دستبافت را دیده‌اند.
علیرضا شیخی به قابلیت صادرات حدود ۸۰ درصد فرش دستبافت استان اشاره و یادآور شد: در صورتی که موانع گمرکی و تحریم‌ها برداشته شود صادرات فرش تسهیل می‌شود.
شیخی با بیان اینکه در این استان اتحادیه صادرکنندگان فرش دستبافت نداریم گفت: این موضوع سبب شده تا فرش تولید شده در استان توسط صادرکنندگان استان‌های دیگر و مبادی گمرکی استان همجوار صادر شود.
رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: در اروپا کشور آلمان بازار سنتی دارد و در آمریکا، کانادا و ژاپن نیز فرش‌های استان بازار دارد اما به دلیل وجود تحریم‌ها و تحریم‌های بانکی آمار دقیقی از میزان صادرات فرش استان نیست همچنین حمل با مسافران به صورت چمدانی انجام می‌شود که جایی ثبت نمی‌شود. پ
به گزارش دانستنی اقتصاد، اگر بخواهیم هنر فرش‌بافی به فراموشی سپرده نشود و بازار فروش این کالا در جهان را به دست بگیریم لازم است برای آموزش و صادرات آن اقدام شود و اجازه ندهیم فرش‌های ماشینی و یا فرش‌هایی که با نام فرش چالشتری در دنیا به فروش می‌رسند جایگزین این هنر شوند.
