دانستنی آنلاین: طرح هادی روستایی از جمله پروژه هایی است که برای فراهم سازی زمینه توسعه و عمران نقاط روستایی روستاهای ایران تهیه و اجرا می شوند .
به گزارش پایگاه خبری دانستنی آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، پایه طرح هادی روستایی در کشور ما از سال ۱۳۶۲ و تحت عنوان ، روان بخشی روستاها ، در یکی از نقاط روستایی شهرستان شهرکرد و توسط وزیر مسکن و شهرسازی وقت به مورد اجرا گذاشته شد و در سال های بعد بخصوص از سال ۱۳۶۶ توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با جدیت تمام پی گیری شد .
تاریخچه طرح هادی روستایی
اهداف اجرای این گونه طرح ها، تجدید حیات و هدایت روستاها از ابعاد کالبدی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی برای پیشگیری از مهاجرت ساکنان روستاها و حتی ممهاجرت معکوس روستائیان می باشد.
در آئین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح های توسعه عمران محلی ، ناحیه ای ، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور مصوب مورخه ۱۲/۱۰/۷۸ هیأت دولت، تعریف طرح هادی روستایی عبارت به این شرح آمده است :
طرح هادی روستایی طرحی است که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکرد های مختلف از قبیل مسکونی ، تولیدی ، تجاری و کشاورزی و تأسیسات و تجهیزات و نیازمندی های عمومی روستایی را بر حسب مورد در قالب مصوبات طرح های ساماندهی فضا و سکونتگاه های روستایی یا طرح های جامع ناحیه ای تعیین می نماید.
مراحل تهیه طرح هادی
مرحله اول: تهیه نقشه پایه و وضع موجود روستا
مرحله دوم : مطالعات پایه و تشخیص وضعیت
مرحله سوم : تحلیل و استنتاج از بررسی ها و تدوین چشم اندازها
مرحله چهارم: تعیین پروژه های پیشنهادی و تهیه طرح هادی
اهداف تهیه و اجرای طرح هادی روستایی
الف: در نخستین فصل آئین نامه اجرایی تهیه و تصویب طرح های هادی روستایی اهداف مورد نظر به شرح زیر عنوان شده است :
۱- ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها با توجه به شرایط فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی .
۲- تأمین عادلانه امکانات از طریق ایجاد تسهیلات اجتماعی ، تولیدی و رفاهی .
۳- ایجاد تسهیلات لازم جهت بهبود مسکن روستائیان و خدمات بهزیستی و عمومی .
۴- ایجاد شبکه ارتباطی منظم ، و ساماندهی منطقی نظام توزیع خدمات در سطح روستاهای دهستان .
۵- ایجاد زمینه بهبود وضعیت اقتصادی روستاها از طریق تسهیلات تولیدی ، اشتغال و ارتقاء درآمد روستائیان .
۶- هدایت وضعیت فیزیکی ( کالبدی ) روستا.
شرایط اجرای طرح
– بطور کلی و براساس اهداف فوق الذکر ، طرح هادی روستایی در راستای فراهم سازی توسعه و عمران روستاها می بایستی از رویکرد های متفاوت و جامعی برخوردار باشد.
– اولویت واژه توسعه بر عمران که دارای بارمعنایی وسیع و متشکل از نظامی جامع و چند بعدی ، به لحاظ ساختارها و زیر ساخت های اقتصادی – اجتماعی ، فرهنگی و کالبدی می باشد ، خود گواه این موضوع است که تنها هدف طرح هادی ، عمران یا رشد زیر ساخت های فیزیکی و کالبدی روستا نمی باشد ، بلکه توسعه روستا به عنوان یک فرایند جامع و جند بعدی از اساسی ترین اهداف مورد نظر تلقی شده است .
هدف عمومی از اجرای پروژه های عمران روستایی به شرح زیر است :
افزایس راندمان کار روستائیان بهبود معیشت و رفاه سط زندگی در روستاها ، جلب سرمایه گذاری در روستاها ،تکمیل و اصلاح چرخه تولید – مصرف روستایی ،پیشگیری از مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها
مشکلات عمران روستاها
بطور کلی عمران روستاها با مشکلاتی مواجه است که اهم آنها عبارتند از :
۱- پراکندگی روستاها
۲- عدم دسترسی به مصالح مرغوب ساخت و ساز
۳- محدودیت بودجه و اعتبارات
۴- سبک انگاری پروژه های عمران روستایی از طرف بعضی مسئولین و سازمان ها
۵- عدم جدیت قانونی
۶- ماندگاری کم مردم در روستاها
مراجع بررسی و نصویب طرح های هادی روستایی
پیش از ابلاغیه مورخ ۱۶/۱۱/۷۹ هیئت محترم وزیران ، روند بررسی و تصویب طرح هادی به گونه ای بود که پس از کنترل و تائید مطالعات انجام شده توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، طرح تهیه شده درکمیته فنی طرح های هادی روستایی مطرح می شد .
کمیته فنی طرح های هادی روستایی، مرکب از نمایندگانی از سازمان مدیریت و برنامه ریزی ، سازمان جهاد کشاورزی ، مسکن و شهرسازی ، دفتر فنی استانداری محیط زیست، شرکت آبفای روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلام استان و رئیس شورای اسلامی روستا و در صورت نیاز بخشدار مربوط بوده و در محل بنیاد مسکن استان تشکیل می گردید .
البته پیش از برگزاری جلسه کمیته فنی طرح ، یک مرحله بازدید از روستا توسط کارشناسان واحد فنی بنیاد جهت انطباق مطالعات و نقشه های مشاور با واقعیات محل انجام می گرفت که در حال حاضر نیز روند مذکور پیش از برگزاری جلسه گروه کارشناسی کمیته عمران ادامه دارد .
همچنین متعاقب اصلاح موارد مندرج د رصورت جلسه کمیته فنی توسط مشاور ، به منظور تصویب نهایی ، طرح تهیه شده درشورای تصویب که متشکل از مدیران و رؤسای هر یک ازادارت و سازمان های ذیربط بود ، مطرح و پس از تصویب جهت اجرا ابلاغ می شد .
لازم به ذکر است که در حال حاضر در پی ابلاغ مصوبه هیئت وزیران ، کار گروه عمران و زیر بنایی عمران با دبیری سازمان مدیریت و برنامه ریزی و ریاست معاونت عمرانی استانداری جایگزین شورای تصویب پیشین شده است .
