حمله نظامی به نیجر/ آیا نیجریه توان رهبری جنگ را دارد؟
به گزارش دانستنی اقتصاد، روزنامه «پریمیم تایمز» چاپ نیجریه در مطلبی دیدگاههای تحلیلگران و نویسندگان مشهور این کشور درباره مداخله نظامی نیجریه در نیجر را منتشر کرد.
«اوی لاکمفا»، دبیر کل پیشین اتحادیه کارگران آفریقا و فعال حقوق بشری اهل نیجریه اظهار داشت که نیجریه از نظر مالی و نظامی توانایی حمله به نیجر را ندارد؛ زیرا منابع کافی در اختیار ندارد، به شدت بدهکار است و حتی نمیتواند از کمکهای حیاتی ارائه شده به شهروندان نیجریه محافظت کند.
وی تصریح کرد که در صورت حمله به نیجر، نیجریه نقش رهبر را ایفا خواهد کرد، اما ارتش این کشور به دلیل خشونتهای جداییطلبان در جنوب شرق نیجریه، «تروریستها» در شمال شرق این کشور، شبهنظامیان مسلحی که به کمربند میانی کشور یورش میبرند و راهزنانی که در سراسر کشور حضور دارند، پراکنده شده است و فراخواندن نیروها از این مناطق و ارسال آنان به نیجر که نزدیک به ۱۰۰۰ کیلومتر مرز مشترک با نیجریه دارد، کار خردمندانهای نیست.
لاکمفا اعلام کرد که آغاز این جنگ مشخص است اما زمان پایان آن هرگز قابل تشخیص نخواهد بود. این جنگ منطقی جز مرگ و ویرانی ندارد. وی افزود که پس از حمله اکواس به نیجر، این گروه با ارتشهای مالی، گینه، بورکینافاسو و الجزایر روبرو خواهد شد.
حمله به نیجر، همسو با حملات فرانسه به آفریقا است
لاکمفا گفت که نظامیان نیجریه به محض اعزام به نیجر درخواهند یافت که حمله به نیجر همسو با جنگهای نامقدس فرانسه در آفریقا است؛ جنگهایی که اشغال، سیطره، بهرهکشی، چپاول و ترور فرماندهان آفریقایی که حاضر به همکاری با فرانسه نبودند را شامل میشد.
وی در ادامه تصریح کرد که انگیزههای اکواس برای حمله به نیجر پاک و خالصانه است اما نشانههای آن گاهی میتواند گیجکننده باشد. یکی از این نشانهها آن است که اکواس در صورت جنگ با نیجر، نظامیان ژنرال محمد ادریس دیبی، کودتاچی چاد که حتی از اعضای گروه اکواس نیست را به نبرد با نیجر خواهد فرستاد. چه منطقی در پس مبارزه با یک کودتا توسط یک کودتاچی دیگر است؟ این اقدام شبیه به مامورنمودن یک دزد به دستگیری دزدی دیگر است. این در حالی است که ژنرال دیبی ۲ سال پیش بازگشت حاکمان قانونی چاد به مسند خود را نپذیرفته بود.
مداخله نظامی میتواند به آتشی بزرگ مبدل شود
روزنامه «پریمیم تایمز»، در رابطه با حمله به نیجر، مقالهای را از نئی اوسوندر یکی از شاخصترین شاعران و دانشگاهیان نیجریه و آفریقا، تحت عنوان «بولا احمد تینوبو، رئیس جمهور نیجریه: باید از تصمیم مداخله نظامی در نیجر دست کشید» منتشر کرد.
اوسوندر در این مقاله نوشت که اقدام نظامی در نیجر میتواند به پیچیدهشدن بحران این کشور بیانجامد؛ چرا که غالباً، آتش کوچک به آتشی بزرگ و غیر قابل کنترل تبدیل میشود.
وی از اینکه برخی مردم و دست کم رهبران منطقه غرب آفریقا، به سودداشتن یا نداشتن مداخله نظامی برای حلوفصل مشکل کنونی نیجر میاندیشند، ابراز شگفتی و نگرانی کرد.
اوسوندر تصریح کرد که با توجه به نزدیکی تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی و اقتصادی میان نیجریه و نیجر که نوعی نزدیکی ریشهای است و حتی در نامگذاری آنان نیز به چشم میخورد، مداخله نظامی در نیجر بدون شک آسیبهای جانبی ویرانکنندهای را به نیجریه و به ویژه مناطق شمالی این کشور وارد خواهد کرد.
راهکار درمان واقعی کودتاهای آفریقا چیست؟
اوسوندر در ادامه اعلام کرد که وی اطمینان دارد دموکراسی واقعی راه چاره حکومتهای نظامی نامطلوب است. دموکراسی به وجود میآید و از طریق احترام به کرامت انسانی و حقوق بشر، حاکمیت قانون، آزادی، برگزاری انتخابات سالم، عدالت فراگیر و تحقق حق زندگی کامل، آزاد و آسوده تداوم مییابد. این اقدامات مثبت، راه درمان واقعی و کارآمد کودتاها هستند، نه مداخلههای نظامی، دادرسیهای کور و کشتار پیاپی.
وی از تینوبو، رئیس جمهور نیجریه و همتایان وی در گروه اکواس خواست که به شکل جدی از طریق بررسی دلایل، روند و پیامدهای بازگشت کودتاهای نظامی در غرب آفریقا، به هر اقدامی که میتوان برای برقراری دموکراسی واقعی و پایدار انجام داد بیاندیشند. وی تصریح کرد که چارهای جز جستجوی جدی برای یافتن راهکار درمان این بیماری نداریم.
تحمیل دموکراسی از بیرون غیرممکن است
دکتر یحیی هاشم، مؤسس و مسئول هماهنگی مرکز پژوهشها و طرحهای توسعه نیجریه فرد دیگری است که مطلبی را جهت هشدار نسبت به اقدام نظامی در نیجر به نگارش درآورده است.
هاشم در مطلب خود تاکید کرد که اگر اتحادیه آفریقا و اکواس قصد ارسال نیروی نظامی به جایی را دارند باید برای مبارزه با شبهنظامیان حاضر در ساحل آفریقا به این منطقه نیرو اعزام کنند؛ زیرا این اقدام، تفاوت بزرگی را در زندگی مردم منطقه به وجود خواهد آورد و امکانات آنان را در اختیار یک حکومت دموکراتیک قرار خواهد داد.
وی تعمیق بحران نیجر از طریق عملیات نظامی را خلاف منافع نیجریه دانست و تصریح کرد که گسترش دموکراسی وظیفه نیجر نیست، چه رسد به اینکه این اقدام از طریق اعمال قدرت صورت بگیرد؛ زیرا نمیتوان دموکراسی را از بیرون یا از کشوری دیگر به کسی تحمیل کرد و نباید این اقدام از طریق به کارگیری قدرت نظامی انجام شود.
هاشم، ناکامی آمریکا در مداخلات نظامی متعدد خود در جهان را برای عبرتآموزی کشورهای در حال توسعه جهان، کافی دانست و در پایان مطلب خود تاکید کرد که نیجریه باید روی عدم حمایت از منافع استعماری جدید فرانسه که در مستعمرههای آفریقایی پیشین خود مورد مبارزه قرار گرفته، تمرکز کند.