تفکر از پیش بازنده در والیبال/ وعده «تو خالی» دوای درد نیست
دانستنی اقتصاد – گروه ورزش: رقابت‌های لیگ ملت‌های والیبال ۲۰۲۳ در حال برگزاری است و تیم ملی ایران با هدایت بهروز عطایی نتوانست انتظارات جامعه والیبال را در دو هفته ابتدایی این مسابقات برآورده کند. اهالی والیبال از کیفیت بازی‌های ایران و نتایجی که تیم ملی کسب کرد رضایت نداشتند. دو پیروزی برابر چین و آلمان و ۶ شکست برابر تیم‌های ژاپن، لهستان، اسلوونی، ایتالیا، آمریکا و هلند حاصل عملکرد شاگردان عطایی در دو هفته رقابت‌های لیگ ملت‌های والیبال است.
بلندقامتان ایران درست در لحظات حساس و در شرایطی که برنده میدان بودند و تنها یک یا چند امتیاز با پیروزی فاصله داشتند، قافیه بازی را می‌باختند و تیم شکست خورده و مغموم لقب می‌گرفتند. شاگردان عطایی در هفته اول رقابت‌ها مقابل ژاپن بازی ضعیفی ارائه دادند، برتری سامورایی‌ها در لیگ ملت‌های والیبال نشان داد این تیم نه تنها از ایران حریف دیرینه و سنتی خود در قاره آسیا پیشی گرفت بلکه در جدال با مدعیان والیبال دنیا هم حرف برای گفتن دارد و همین موضوع مدت‌هاست زنگ خطر را برای والیبال ایران به صدا درآورده است.
دومین بازی هفته نخست رقابت‌ها، تقابل ایران مقابل لهستان تیم قدرتمند جهان بود. شاگردان عطایی ست اول و دوم را فوق‌العاده بودند اما در نهایت تیم شکست خورده این بازی لقب گرفتند. آنها برابر اسلوونی هم حرفی برای گفتن نداشتند و بازنده این دیدار شدند. در هفته دوم رقابت‌ها هم ایران مقابل ایتالیا و آمریکا و حتی هلند در شرایطی که می‌توانست برنده میدان باشد باز هم بازنده میدان لقب گرفت تا پیش از همیشه اهالی والیبال را نسبت به نتایج ضعیف ایران نگران کند.
واقعیت این است که به نظر می‌رسد تیم ملی در هشت بازی که به میدان رفت ذهنیت برنده نداشت و این موضوع به خوبی در صحبت‌های سرمربی تیم ملی مشهود بود؛ عطایی و کادرش به جای اینکه پس از هر باخت به فکر تحلیل مسائل فنی و برطرف کردن نقاط ضعف شاگردانش بپردازند، به دنبال توجیه شکست‌هایشان بودند؛ تفکری که از پیش بازنده است و در هیچ کجای دنیا در ورزش حرفه‌ای جایگاهی ندارد.
این تفکر از پیش بازنده حتی پیش از آغاز مسابقات هم به وضوح دیده شد؛ پیش از شروع رقابت‌ها این سنت بد و همیشگی به جریان افتاد که تیم ملی همیشه مسابقات را بد شروع می‌کند. محمود افشاردوست مربی تیم ملی پس از کسب نتایج ضعیف تیم ملی در هفته اول رقابت‌ها گفت: «ما در یک دهه گذشته در بیشتر تورنمنت‌ها بد شروع کردیم اما تیم در ادامه روندی خوبی داشته و ما با مربیان خارجی نیز این مهم را تجربه کردیم.»
صحبت‌های مربی تیم ملی توجیهی برای عملکرد ضعیف ایران در هفته اول رقابت‌های لیگ ملت‌های والیبال بود تا همگان چشم انتظار درخشش بلندقامتان ایران در هفته دوم رقابت‌ها باشند، اما سوال اصلی اینجاست، اعضای کادرفنی که خودشان هم می‌دانستند ایران همیشه تورنمنت‌های رسمی را بد شروع می‌کند چرا تاکنون فکری به حال آن نکردند و تنها به همین جمله که همیشه همین‌طور بوده بسنده کردند؟
شروع هفته دوم با پیروزی برابر آلمان همراه شد. این پیروزی اهالی والیبال را امیدوار کرد. هر چند که برخی کارشناسان والیبال معتقد بودند آلمان تیم قدرتمندی نبود که ایران را محک بزند و نباید در باد این پیروزی بخوابیم؛ اما این پیروزی باعث شد عطایی سرمربی تیم ملی بلافاصله با گلایه از منتقدان بگوید: «اصولاً عادت داریم که به غریبه‌ها توجه بیشتری کنیم. کارشناسان بازی‌های ما را در هفته اول تحلیل کردند و برای من جالب بود که به نظر می‌رسد از وقتی من سرمربی تیم شده‌ام، آنها اطلاعات بیشتری از تیم‌های حریف نسبت به ایران دارند. هیچکس نگفت که تیم ایران چند بازیکن با کیفیت گذشته خود را از دست داده است. بعضی از آنها خداحافظی کردند و برخی دیگر مصدوم شدند. ایران نسبت به تیمی که در المپیک بازی کرد هفت بازیکن را در اختیار ندارد. به جز این مسئله اکنون هم برخی بازیکنان که می‌توانند کنار تیم باشند، حضور ندارند. هیچکس این موضوع را منتقل نکرد. میلاد عبادی‌پور و علی اصغر مجرد دو بازیکن با کیفیت ایران در کنار تیم نیستند و میثم صالحی هم به آمادگی کامل نرسیده است.»
عطایی با وجود اینکه تیمش پیروز میدان شده بود اما گویا خودش هم می‌دانست در ادامه، راه سختی پیش‌رو دارد. به همین خاطر دست پیش را گرفت و با تشریح شرایط تیم ملی، باخت‌های احتمالی تیم را در آینده توجیه کرد. سرمربی تیم از نبود ستاره‌های والیبال ایران صحبت کرد اما هیچکس به درستی متوجه نشد چرا میلاد عبادی‌پور بازیکن تأثیرگذار تیم ملی در لیگ ملت‌ها کنار تیم نماند؟ یا برای همگان جای سوال بود چرا امیر غفور ستاره تیم ملی والیبال ایران که برای فصل آینده هم لژیونر شده قید حضور در تیم ملی را زد؟ این مسائل شفاف‌سازی نشد و اعضای کادر فنی و فدراسیون والیبال هم به درستی به آن پاسخی ندادند.
با این حال شکست مقابل ایتالیا هم آخرین روزنه امید را برای اهالی والیبال خاموش کرد. در شرایطی که تیم ملی در ست سوم تنها یک امتیاز با پیروزی فاصله داشت، این ست را با نتیجه ۲۶ بر ۲۴ واگذار کرد؛ تا اهالی والیبال بیش از گذشته نگران وضعیت تیم شوند، هر چند که عطایی پس از باخت مقابل ایتالیا اذعان داشت نتوانستیم از فرصت‌ها استفاده کنیم اما او در صحبت‌هایش دلیل باخت تیم ملی را تشریح کرد و معتقد بود در برخی شرایط سخت ستاره‌ها با استفاده از اطلاعات جریان بازی را تغییر می‌دهند، در عین حال کنترل ستاره‌ها دشوار است، درسی که از این بازی گرفتیم در آینده می‌تواند به تیم کمک کند.
صحبت‌های عطایی و آنالیز دقیق او از باخت ایران مقابل ایتالیا به خصوص اینکه تأکید داشت از اشتباهات این بازی درس می‌گیرند باز هم روزنه امید را در دل اهالی والیبال روشن کرد، اما ملی‌پوشان مقابل آمریکا هم آنطور که انتظار می‌رفت ظاهر نشدند و با نتیجه ۳ بر صفر مغلوب این تیم شدند. شکست برابر آمریکا به همگان ثابت کرد تیم ملی در این دوره از رقابت‌ها زنگ تفریحی بیش نیست به طوری که در ست سوم مقابل آمریکا در حالی که در آستانه پیروزی بود؛ تیم شکست خورده این دیدار لقب گرفت. باخت مقابل آمریکا بلافاصله این سوال را در ذهن‌ها به وجود آورد که درس‌هایی که از بازی مقابل ایتالیا گرفته‌اند به چه کار آمد؟!
باوجود این نتیجه، عطایی پس از باخت مقابل آمریکا باز هم شروع به توجیه عملکرد تیمش کرد و در این رابطه گفت: «من تیم دوازدهم دنیا را تحویل گرفتم و فکر می‌کنم که این توقع غیر متعارف کار تیم را سخت می‌کند. یک جاهایی تیم بد بازی می‌کند و باید عذرخواهی کنیم اما واقعاً جزو تیم‌های درجه یک دنیا نیستیم. ایران در درجه تیم‌هایی مثل صربستان و اسلوونی است؛ البته برخی تیم‌ها پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. ژاپن سرمایه‌گذاری فوق العاده ای انجام داد.»
در آخرین بازی نیز همه چیز خیلی حساس پیش رفت. ملی پوشان ایران شروع خوبی مقابل هلند داشتند اما در شرایطی که همه چشم انتظار یک پیروزی بودند، شاگردان عطایی این بازی را هم با طعم تلخ شکست به پایان رساندند و در رنکینگ جهانی هم یک پله سقوط کردند و در جایگاه دوازدهم قرار گرفتند.
در هفته سوم رقابت‌ها، شاگردان عطایی در جدال با تیم‌های فرانسه، بلغارستان، آرژانتین و کوبا کار سختی پیش رو دارند؛ هر چند که سرمربی تیم پس از باخت برابر آمریکا به اهالی والیبال وعده داده بود که راه طولانی پیش رو داریم و در قهرمانی آسیا می‌توانیم رنکینگ ایران را تغییر دهیم اما همگان به خوبی می‌دانند تیم ملی در انتخابی المپیک در گروه سختی قرار دارد و در سال المپیک رنکینگ جهانی اهمیت زیادی دارد و بهتر است اعضای کادر فنی و سرمربی تیم واقعیت‌ها را بپذیرند و برای بهبود شرایط تیم ملی بیشتر از گذشته تلاش کنند.
