بیم و امید ماجرای آزادی زندانیان آمریکایی/ تا قبل از انتخابات ۲۰۲۴ توافقی صورت نمی گیرد/ تاثیر توافق های کوچک بر منطقه
به گزارش خبر فوری، توافق ایران و آمریکا بر سر تبادل زندانیان، آزادی زندانیان آمریکایی در ایران و آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی، باعث توجه رسانه ها و دیپلمات های مختلف شده است (درباره مفاد توافق موقتی ایران و آمریکا جدید اینجا بخوانید).
فرانس ۲۴ در گزارشی به این موضوع و ابعاد مختلفش پرداخته است. در زیر خلاصه ای از گزارش این پایگاه که توسط گروه ترجمه خبر فوری تهیه شده، ارائه می گردد.
توافق بزرگ در راه است؟
این توافق ظریف (توافق موقت میان ایران و آمریکا بر سر آزادی زندانیان) از کاهش تنش ها بین دشمنان دیرینه خبر می دهد و کارشناسان و دیپلمات ها بر این باورند که این توافقات و تلاش های بی سر و صدا می توانند تاثیرات زیادی بر توافقات بزرگتر از جمله توافق هسته ای، داشته باشند. با این حال، تعداد کمی از مردم انتظار دارند که به این زودی ها توافقات بزرگی به دست بیاید. به نظر می رسد که توافق بزرگ تا زمان انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده بعید است.
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران، که از طرفداران برجام و توافق هسته ای با ایران است، در این رابطه می گوید: «فکر می‌کنم هر دو طرف (ایران و آمریکا) از این توافق اولیه و موقتی به‌عنوان دروازه‌ای برای بازگشت به گفت‌وگوهای هسته ای (نه لزوماً توافق نهایی) استقبال می کنند.»
مذاکرات هسته ای سال گذشته بر سر احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ شکست خورد. این مذاکرات توسط اروپا برنامه ریزی شد اما نتوانست به نتیجه برسد.
توافق هسته ای در زمان اوباما به سرانجام رسید اما در زمان ترامپ، آمریکا از آن خارج شد. بایدن بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ ادعا کرد قصد دارد به برجام بازگردد اما این اتفاق نیفتاد و تمام تلاش ها ناکام ماند.
بیم ها و امیدها
یک منبع آگاه گفته توافقنامه مربوط به تبادل زندانیان جدا از موضوع هسته ای و مذاکرات آن است. با این حال، این منبع آگاه تاکید کرد که این توافق در کاهش تنش ها مؤثر خواهد بود و در بهبود وضعیت منطقه، تداوم صلح در یمن و… تاثیر خواهد گذاشت.
این دیپلمات آمریکایی در این رابطه تاکید کرد درگیری های شبه نظامیان حشد الشعبی با نیروهای آمریکایی در عراق کاهش یافته که این امر نیز می تواند حاصل توافق های موقت ایران و آمریکا باشد.
این دیپلمات گفت: «تنش‌ها هنوز بسیار زیاد است، اما دو دولت در حال ارتباط با هم هستند و این دقیقا چیزی است که تفاوت ایجاد می‌کند.»
به گفته این دیپلمات، مقامات ایالات متحده و ایران گفتگوهای خود را در ماه مه و در نشست‌های غیرمستقیمی که توسط عمان ترتیب داده شده بود، از سر گرفتند اما این مذاکرات به نتیجه نهایی نرسید.
علی واعظ نیز در این رابطه می گوید: فکر می‌کنم زمینه لازم جهت کاهش تنش از قبل وجود داشته است. با این حال، به نظر می رسد دولت بایدن تمایلی به انعقاد توافق هسته ای جدید قبل از آغاز فصل انتخابات نداشته باشد. وی گفت: «هر توافق اساسی با ایران مستلزم کاهش قابل توجه تحریم ها است که از نظر سیاسی در ایالات متحده بسیار بحث‌انگیز خواهد بود».
از طرف ایران نیز، توافق پایانی هسته ای قبل از مشخص شدن رئیس جمهور آتی آمریکا غیر عاقلانه است و ایران نمی تواند تمام تخم مرغ های خود را در یک سبد بگذارد و قبل از مشخص شدن رئیس جمهور بعدی آمریکا، فعالیت هسته ای خود را کاهش داده یا تعلیق کند.
همچنین، در داخل ایران و آمریکا منتقدان زیادی وجود دارند و اگر دو طرف به توافق نهایی هسته ای نزدیک شوند، این منتقدان شروع به فعالیت می کنند. به همین دلیل، طرفین ترجیح می دهند فعلا احتیاط بیشتری داشته باشند.
