الزامات جنگ با آتش و تبر در جنگل‌های هیرکانی/ جنگل‌ها هوشمند شدند
دانستنی اقتصاد، گروه استان‌ها – بهرام قربانپور: «جنگل‌های هیرکانی» فسیل‌های زنده‌ای هستند که تعلق به یک اقلیم و مرزوبوم خاص ندارند؛ بلکه جهان، خود را میراث‌دار این تاریخ زنده می‌داند و نسبت به حفظ و حراست آن تعلق خاطر دارد. گیلان یکی از استان‌هایی که از نوار جنوب تا شمال و شرق و غرب، مُزین به «جنگل‌های هیرکانی» است و در واقع به‌عنوان یکی از رویشگاه‌های اصلی هیرکانی به شمار می‌رود.
ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در گیلان
بخش اعظمی از پهنه جنگلی گیلان را «درختان هیرکانی» تشکیل داده‌اند، درختانی که ۵۰ هزار هکتار از آن ثبت جهانی شده و مابقی هم در مسیر جهانی‌شدن قرار دارد. جنگل‌های چند صد میلیون‌ساله هیرکانی شمال کشور به‌اندازه‌ای ارزشمند و بااهمیت است که برای حفظ و صیانت از آن نه‌تنها عزم ملی بلکه نگاه جهانی بسیج شده است که ثبت جهانی بخشی از این جنگل‌ها روی این موضوع صحه گذاشته است.
این طبیعت منحصربه‌فرد در سالیان اخیر با تهدیدات متعددی مانند برداشت غیرمجاز چوب آلات و قطع درختان جنگلی، تغییر کاربری، تصرف عدوانی، آتش‌سوزی ناشی از شکار و تفریح مواجه بوده که تبعات و بازخورد برخی از این مباحث با اقدامات حفاظتی، به‌کارگیری تکنولوژی و تقویت گشت‌های کنترلی از تراز صعودی خارج شده و سیر نزولی به خود گرفته است.
هم‌زمان با چهارمین سالروز ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی گیلان، فرصت را مغتنم شمرده و گریزی کوتاه در دنیای پر رمز و راز این جنگل‌های تاریخی زده‌ایم، جنگل‌هایی که از میلیون‌ها سال پیش تاکنون نقش نفس بخشی به بشریت را ایفا می‌کردند و دوام این عمر با برکتشان، به نوع رفتار ما بستگی دارد، رفتاری که اثرات و نتایج آن همانند بازخوانش صدا در بین دو کوه، دوباره به خودمان بر می‌گردد.
جنگل‌هایی به قدمت عصر یخبندان
«محمد قربانی لرد» فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان در گفتگو با دانستنی اقتصاد، اظهار کرد: گیلان دارای بیش از ۵۶۵ هزار هکتار عرصه‌های جنگل‌های هیرکانی بوده و یکی از رویشگاه‌های مهم این جنگل‌ها در کشور است.
وی با بیان اینکه سبقه جنگل‌های هیرکانی به عصر یخبندان بر می‌گردد، افزود: برخی از درختان و عرصه‌های جنگلی در شمال کشور و گیلان داریم که به فسیل زنده معروف هستند.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با بیان اینکه جنگل‌ها شاهرگ حیاتی بشر هستند، گفت: جنگل‌ها و درختان با تولید اکسیژن، یکی از مهم‌ترین شریان‌های حیات بخش بشر به شمار می‌روند.
قربانی لرد با اشاره به ضعف زیرساخت‌ها در حوزه حفظ و حراست از عرصه‌های جنگلی بیان کرد: تجهیزات و امکانات پاسخگوی نیازهای ما در صیانت از جنگل‌ها نیست تجهیزات و امکانات پاسخگوی نیازهای ما در صیانت از جنگل‌ها نیست.
وی با اشاره به مشکلات اقتصادی و معیشتی و از طرفی افزایش بهای چوب افزود: چالش قاچاق چوب و دست اندازی به عرصه‌های منابع طبیعی، حیات «درختان هیرکانی» را به خطر انداخته است.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با اشاره به دست درازی و تعدی به حریم جنگل‌های هیرکانی در استان بیان کرد: یگان حفاظت منابع طبیعی با کمترین امکانات، بیشترین تلاشش را در راستای حفظ، حراست و صیانت از این جنگل‌ها به کار گرفته و شبانه روز در مقابله با قاچاقچیان کمر همت بسته است.
قربانی لرد از مجروحیت و مصدومیت بیش از ۱۹ نفر در اثر برخورد با متصرفین و قاچاقچیان چوب در گیلان خبر داد و بیان کرد: محیط بانان و یگان‌های حفاظت در جنگ تن به تن با قاچاقچیان قرار دارند.
وی با بیان اینکه میراث دار امانتی سنگین چندین میلیون ساله هستیم، افزود: حفظ و حراست از جنگل‌های هیرکانی مطالبه جهانی است. فرسودگی برخی ماشین آلات و تجهیزات فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با تاکید بر لزوم بکارگیری از نیروهای جوان و متخصص و پا به کار در این یگان، بیان کرد: تقویت نیروی انسانی در راستای ارتقای عملکردی در حفظ و حراست از عرصه‌های جنگلی اهمیت دارد.
قربانی لرد با بیان اینکه برخی ماشین آلات و تجهیزات یگان حفاظت فرسوده است، گفت: برای ارائه عملکرد بهتر و جدی تر نیازمند تجهیز و امکانات خودرویی مناسب هستیم.
وی با اشاره به برخی ضعف‌ها و چالش‌های زیرساختی و امکاناتی در حوزه حفاظت از منابع طبیعی و عرصه‌های جنگلی افزود: تجهیز و به روزرسانی امکانات و زیرساخت در حوزه حفاظت از منابع طبیعی ضرورت دارد.
لزوم بازنگری قانون حفاظت از منابع طبیعی
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با تاکید بر لزوم بازنگری قانون حفاظت از منابع طبیعی تصریح کرد: قانون فعلی روزنه‌های زیادی را برای فرار سوداگران و قاچاقچیان چوب فراهم کرده است که نیاز به بازنگری و اصلاح دارد.
قربانی لرد با بیان اینکه قانون برخورد با قاچاقچیان بازدارنده نیست، گفت: جرایم پیش بینی شده و برخوردهای قهری با قاچاقچیان اثرگذار نیست و نمی‌تواند اهرمی برای پیشگیری و مبارزه جدی با این سوداگران باشد.
وی با بیان اینکه گیلان فاقد بالگرد اطفای هوایی است، افزود: با توجه به وجود نقاط صعب العبور در گیلان و پوشش جنگلی ارزشمند هیرکانی در این مناطق، نیاز به اطفای هوایی در استان احساس می‌شود.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با تاکید بر تسهیل بخشی حضور بالگرد اطفای حریق در مواقع بحرانی، اضافه کرد: باید هماهنگی‌ها به گونه‌ای باشد تا به محض درخواست، بالگرد به منطقه اعزام شود نه با تأخیر یکی دو روزه.
قربانی لرد بر لزوم تقویت تجهیزات اطفای حریق یگان حفاظت لزوم تقویت تجهیزات اطفای حریق یگان حفاظت تأکید و بیان کرد: تقویت و به روزرسانی تجهیزات اطفای حریق در راستای آماده باش بیشتر یگان، ضرورت دارد.
وی با اشاره به اهمیت و نقش مشارکت و همراهی مردم در حفظ و حراست از جنگل‌ها و منابع طبیعی افزود: موفقیت در حفظ و صیانت از جنگل‌ها با کمک مردم امکان پذیر است.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان گریزی هم به داده‌های آماری حوزه کشفیات قاچاق چوب در این استان زد و گفت: از ابتدای سال گذشته تاکنون بیش از ۲۵۰۰ پرونده کشف قاچاق چوب در گیلان به ثبت رسیده و حدود ۶۸ هزار و ۵۰۰ اصله چوب کشف و ضبط شده است.
قربانی لرد از دستگیری بیش از ۳ هزار قاچاقچی چوب در گیلان خبر داد و اضافه کرد: در این راستا ۱۳۶۶ دستگاه خودروی متخلف در بحث قاچاق چوب متوقف شده است.
آماده مهار آتش سوزی‌های احتمالی هستیم
«امیر مرادی» مدیرکل مدیرت بحران استانداری گیلان در گفتگو با دانستنی اقتصاد اظهار کرد: بیش از ۲۰ دستگاه عضو و متولی ستاد مدیریت بحران هستند که در مواقع ضروری و بحرانی پای کار می آیند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان از فعال سازی ستاد پای کار و برنامه محور مدیریت بحران در شهرستان‌ها خبر داد و بیان کرد: با احصای مشکلات، ریشه یابی و واکاوی مسائل و چالش‌های موجود در شهرستان‌ها، نسبت به برنامه ریزی در حوزه مدیریت بحران اقدام شد.
مرادی با اشاره به اهمیت حفظ جنگل‌های هیرکانی بیان کرد: حفظ و حراست از جنگل‌های هیرکانی یک تکلیف برنامه محور برای مدیریت بحران است.
وی با اشاره به آمادگی کامل مدیریت بحران استانداری گیلان در حریق‌های احتمالی جنگل‌ها افزود: اعضای ستاد مدیریت بحران در شهرستان‌ها با آمادگی کامل به جنگ با آتش خواهند رفت.
فعال سازی ۴ پایگاه اطفای حریق در گیلان
مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان از فعال سازی ۴ پایگاه اطفای حریق در استان خبر داد و بیان کرد: پایگاه‌های رشت و تالش تجهیز شده و پایگاه‌های رودبار و لنگرود در شُرف تجهیز است.
وی با اشاره به تشکیل سازمان اطفای هوایی در کشور، افزود: این سازمان در استان‌های همجوار گیلان پایگاه و بالگرد اطفای حریق دارد و در خود گیلان مستقر نیست.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان با اشاره به مشکلات و محدودیت‌های بالگرد در کشور بیان کرد: تعداد معدودی بالگرد در کشور وجود دارد و در حال حاضر امکان اختصاص بالگرد به گیلان وجود ندارد اما همواره این مطالبه از سوی مجموعه استان صورت گرفته است.
مرادی با اشاره به اقدامات پیشگیرانه در حوزه حریق جنگل‌ها و منابع طبیعی در گیلان اضافه کرد: گیلان جزو ۵ استان برتر در پیشگیری از حریق جنگل‌ها و منابع طبیعی است.
وی با اشاره به تعدد آتش سوزی‌ها در برخی استان‌ها مثل مازندران افزود: گیلان در پیشگیری از وقوع حریق موفق بوده و نیاز ضروری بالگرد در این استان کمتر احساس می‌شود.
هوشمندسازی نقاط جنگلی گیلان
مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان از هوشمندسازی نقاط جنگلی استان خبر داد و بیان کرد: تمام نقاط کشور به صورت مانیتورینگ و هوشمند در تیررس قرار دارد و همین موضوع سرعت اطفا و همچنین حفظ و حراست از جنگل را افزایش داده است.
مرادی با بیان اینکه باید همه نقش محیط بان را ایفا کنیم، گفت: نقش مردم در همه عرصه‌ها مهم و اثرگذار بوده و در راستای حفظ و نگهداری از جنگل‌های هیرکانی دو چندان است.
با توجه به اهمیت جنگل‌های هیرکانی و قدمت و قیمت این جنگل‌ها و درختان و اثرگذاری این تاریخ زنده در حیات بشر، ضرورت نگهداری و حفظ آن بیش از پیش مورد توجه قرار دارد، به راستی اهمیت حفظ و حراست از جنگل‌های هیرکانی به یک مطالبه جهانی تبدیل شده است.
به نظر می‌رسد در کنار دغدغه مردمی در راستای حفظ و حراست از جنگل‌های هیرکانی، ضمن انجام اقدامات پیشگیرانه و آموزش محور، شرایط تقویت زیرساخت‌ها و تجهیزات اطفای حریق زمینی و هوایی در استان‌های هیرکان خیز کشور بویژه گیلان فراهم شود.
