سمپوزیوم “گزارش پایداری فراتر از اعداد”۱اسفند برگزار شد+گزارش تصویری

دانستنی اقتصاد:سمپوزیوم “گزارش پایداری فراتر از اعداد”  روز چهارشنبه، اول اسفند ماه ۱۴۰۳،در تالار مولوی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
به گزارش دانستنی اقتصاد: در این رویداد که به همت مرکز پایش مسئولیت اجتماعی و فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی شهید بهشتی و پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، با همکاری شرکت مپنا بویلر برگزار گردید:  ابعاد مختلف گزارش‌دهی پایداری و تأثیرات آن بر جامعه، اقتصاد و محیط زیست  موردبررسی قرارگرفت.
گزارش‌دهی پایداری تنها به ارائه اعداد و ارقام محدود نمی‌شود؛ بلکه این فرآیند به روایت داستان‌هایی می‌پردازد که نشان‌دهنده تعهد و مسئولیت‌پذیری سازمان‌ها در قبال جامعه و محیط زیست است.

در این سمپوزیوم، متخصصان و پژوهشگران از حوزه‌های مختلف گرد هم آمدند تا در خصوص چالش‌ها و فرصت‌های موجود در زمینه گزارش‌دهی پایداری به بحث و تبادل نظر بپردازند.

این نشست به دبیری حسین محمودی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، برگزار شد.

بخش آغازین:

سمپوزیوم با خوشامدگویی و بیان استراتژی پایداری در صنعت آغاز شد.

حسین محمودی،  کمال خدایی،  فردین شهریاری،  هادی کیا دلیری در این بخش به تشریح اهمیت گزارش‌دهی پایداری و تأثیر آن بر ایجاد شفافیت و اعتماد در میان ذینفعان پرداختند.

آن‌ها بر لزوم تلاش سازمان‌ها برای ارتقاء سطح مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأکید کردند و گزارش‌دهی پایداری را به عنوان ابزاری مؤثر در ایجاد تحول پایدار دانستند.

همچنین،به نقش کلیدی ذینفعان در این فرآیند اشاره کردند و ضرورت تعامل فعال میان سازمان‌ها و جامعه را مورد تأکید قرار دادند.
کمال خدایی، رئیس سازمان جهاد دانشگاهی شهید بهشتی، در سخنرانی خود ابراز امیدواری کرد که این همایش فضایی مناسب برای تبادل نظر و همفکری در زمینه چالش‌های مسئولیت اجتماعی شرکتی فراهم کند.

وی همچنین به فعالیت‌های مرکز پایش مسئولیت اجتماعی و فرهنگی جهاد دانشگاهی اشاره کرد و گفت که این مرکز در تلاش است تا اقدامات مربوط به مسئولیت اجتماعی را بر اساس نظام دانش یکپارچه‌سازی و به‌روز کند و شبکه‌سازی را در راستای توسعه مسئولیت‌پذیری اجتماعی تقویت نماید.

در ابتدای برنامه، فردین شهریاری، مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت بویلر و تجهیزات مپنا، و هادی کیادلیری، معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، به ایراد سخنرانی پرداختند.
کیادلیری در سخنان خود بر لزوم «توزیع عادلانه مسئولیت میان عوامل تخریب» و تفکیک میان رشد و پایداری تأکید کرد.

در نشست تخصصی پایداری که با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان حوزه محیط زیست و صنعت برگزار شد، آقای مهندس شهریاری، مدیرعامل شرکت مهندسی ساخت بویلر و تجهیزات مپنا، به ایراد سخنرانی پرداخت و بر لزوم توجه به مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی تأکید کرد.

آقای شهریاری در ابتدای سخنان خود با اشاره به ضرورت نفوذ مفهوم پایداری در ذهن‌ها، گفت: «ما باید فراتر از منافع فردی و شرکتی بیاندیشیم و به مسئولیت‌های اجتماعی خود توجه کنیم.

شرکت ما با ۱۲۰۰ نفر نیروی کار، باید همواره حواسش به مسائل مالی و زیست‌محیطی باشد».

وی همچنین به اهمیت اشتراک‌گذاری اطلاعات و تجربیات با جامعه اشاره کرد و افزود: «دو ماه پیش، در زمینه هیدروژن آب، همکاری‌های خوبی با دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تهران داشتیم که نتایج امیدوارکننده‌ای به همراه داشت.

این برنامه هر سال ادامه خواهد داشت و ما در حال حاضر در حال تفاهم با دانشگاه فردوسی هستیم تا بخشی از پروژه‌ها را به جامعه دانشگاهی واگذار کنیم».

مهندس شهریاری با ابراز خرسندی از رشد مالی شرکت در شرایط دشوار اقتصادی کشور، خاطرنشان کرد: «ما توانستیم در جوایز تعالی، مقام اول زرین طلایی را کسب کنیم که نتیجه زحمات تمامی همکاران است.

یکی از ارکان مهم تعالی، گزارش پایداری و نگرش مدیریت به وضعیت زیست‌محیطی است.»
در ادامه این نشست، دکتر کیا دلیری، معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، به چالش‌های توسعه پایدار در کشور اشاره کرد و گفت: «مشکل ما در حال حاضر عدم توسعه پایدار است. ما باید به جای تمرکز بر رشد صرف، به دنبال توسعه‌ای باشیم که به محیط زیست و رفاه اجتماعی توجه داشته باشد.

دکتر دلیری همچنین بر لزوم آگاهی‌بخشی به مردم و مشتریان در خصوص مسائل زیست‌محیطی تأکید کرد و افزود: «گزارش پایداری نباید تنها یک سند باشد، بلکه باید به یک ابزار مؤثر برای شفاف‌سازی تبدیل شود.»
در پایان، حسین محمودی به توضیحاتی درباره پنل‌های آینده پرداخت و گفت: «هدف ما از برگزاری این نشست‌ها، ترویج فرهنگ پایداری در جامعه است. ما چهار خبرگزاری معتبر را دعوت کرده‌ایم تا در این راستا همکاری کنند.

این نشست با هدف تبادل نظر در زمینه چالش‌ها و راهکارهای پایداری ادامه یافت و نشان‌دهنده عزم راسخ صنعتگران برای حرکت به سمت توسعه پایدار بود.»

پنل اول: “تکاپوی پایداری”

پس از بخش آغازین، پنل اول با عنوان “تکاپوی پایداری” برگزار شد.

در این پنل،  ساسان قاسمی مشاور گزارش دهی پایداری، امیر اکبری قمصری  مدیر گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی و  سیده سمیه رضوی مشاور مرکز پایش مسئولیت اجتماعی سازمان جهاد دانشگاهی  شهید بهشتی به بررسی فوت و فن‌های گزارش‌دهی پایداری پرداختند.

این کارشناسان تأکید کردند که گزارش‌دهی باید فراتر از اعداد باشد و باید به داستان‌ها و تجربیات واقعی بپردازد تا بتواند به عنوان یک سرمایه اجتماعی برای شرکت‌ها محسوب شود.

این پنل با استقبال خوبی از سوی حضار روبرو شد و شرکت‌کنندگان به بحث و تبادل نظر درباره راهکارهای عملی در این زمینه پرداختند. همچنین، ارائه مثال‌های موفق از گزارش‌دهی پایداری توسط برخی سازمان‌ها، الهام‌بخش سایر شرکت‌کنندگان بود.

در این پنل تخصصی که به بررسی وضعیت گزارش‌های پایداری در صنایع مختلف اختصاص داشت، قاسمی با اشاره به اهمیت شجاعت در انتشار این گزارش‌ها، به تاریخچه و روند انتشار آن‌ها در سال‌های اخیر پرداخت.

وی بیان کرد که قبل از سال ۱۳۹۲، مباحث مربوط به گزارش‌های پایداری به‌صورت پراکنده مطرح می‌شد و پس از آن، اولین گزارش رسمی در سال ۱۳۹۶ منتشر شد.

ساسان قاسمی افزود: «سال ۱۳۹۷، این گزارش به‌دلیل تغییرات مدیریتی و ساختاری در شرکت‌ها، با چالش‌هایی مواجه شد و متأسفانه فاصله‌ای در انتشار آن ایجاد گردید.»
وی همچنین به وضعیت فعلی اشاره کرد و گفت: «اکنون در سال ۱۴۰۰، اولین گزارش منتشر شده و در سال ۱۴۰۱ نیز دوباره فاصله‌ای در انتشار گزارش‌ها مشاهده می‌شود.

ما در حال حاضر با چالش‌هایی مواجه هستیم که باید به‌طور جدی به آن‌ها پرداخته شود. دکتر قاسمی تأکید کردند که گزارش‌های پایداری برای شرکت‌ها اهمیت زیادی دارد و باید به‌طور شفاف تهیه و منتشر شوند.

وی افزود: «شرکت‌های مختلف باید ابتدا به بلوغ برسند تا بتوانند گزارشی واقعی از عملکرد خود ارائه دهند.

این امر مستلزم شجاعت در مواجهه با واقعیت‌هاست.»
در ادامه، اکبری قمصری مدیر گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی نیز با اشاره به تجربیات تحصیلی خود در آلمان، جمله‌ای را از ورودی دانشگاه هامبورگ نقل کرد: «توانا بود هرکه دانا بود»، و بر اهمیت آگاهی و دانش در فرآیند انتشار گزارش‌ها تأکید کرد.

وی بیان کرد که مردم حق دارند از واقعیت‌ها مطلع شوند و این مسئولیت بر دوش سازمان‌هاست که صدای آن‌ها را به گوش دیگران برسانند.

امیراکبری قمصری با بیان اهمیت آگاهی‌رسانی به مردم، بر لزوم شجاعت سازمان‌ها در این زمینه تأکید کرد.

وی با ابراز خوشحالی از شنیدن گزارش فردین شهریاری، گفت: «افتخار می‌کنم که چنین طرز تفکری در شرکت‌ها وجود دارد و آن‌ها به‌خوبی در مسیر ارائه گزارش‌های پایدار گام برمی‌دارند.

قمصری به سه جنبه اصلی گزارش‌های پایداری اشاره کرد و افزود: «این جنبه‌ها شامل اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی هستند. ما باید تلاش کنیم تا محیط زیست تخریب نشود و شرایطی عادلانه برای زندگی انسان‌ها فراهم گردد.»

او همچنین به تأکید بر جنبه محیط زیستی در گزارش مهندس شهریاری اشاره کرد و گفت: «در این گزارش، توجه بیشتری به مسائل محیط زیستی شده است.»

وی در ادامه به چالش‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت: «بیکاری و تورم دو عنصر مهم هستند که بر وضعیت انسان‌ها تأثیر می‌گذارند.

متأسفانه، بسیاری از افراد به حفظ محیط زیست توجه نمی‌کنند و این موضوع باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

او همچنین به ضرورت سیاست‌گذاری مناسب برای شرکت‌ها در زمینه گزارش‌های پایداری اشاره کرد و افزود: «شرکت‌ها باید بدانند که اگر قرار است گزارشی از پایداری ارائه دهند، باید به جنبه‌های محیط زیستی و انسانی توجه کنند.

در اتحادیه اروپا، این موضوع با جدیت دنبال می‌شود و شرکت‌ها ملزم به ارائه شفافیت در عملکرد خود هستند. وی به اهمیت سرمایه اجتماعی نیز پرداخت و گفت: «سرمایه اجتماعی به روابط انسانی و اعتماد بین افراد بستگی دارد.

این اعتماد به سختی به دست می‌آید و یک اشتباه کوچک می‌تواند آن را از بین ببرد.

بنابراین، برای ایجاد همکاری و مشارکت مؤثر، نیازمند اعتماد هستیم.» وی در پایان با استناد به نظرات پوکویاما، اقتصاددان سیاسی، گفت: «سرمایه اجتماعی از طریق تعاملات مکرر شکل می‌گیرد و برای توسعه پایدار شرکت‌ها ضروری است که در زمینه حفظ محیط زیست و رعایت جنبه‌های انسانی اقدام کنند.»
در ادامه، سیده سمیه رضوی، مشاور مرکز پایش مسئولیت اجتماعی و فرهنگی جهاد دانشگاهی شهید بهشتی، دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکتی اتحادیه اروپا (CSRD) را تبیین کرد.

این پنل با تأکید بر اهمیت شجاعت سازمانی و آگاهی‌رسانی به جامعه، به بحث و تبادل نظر درباره چالش‌ها و فرصت‌های موجود در زمینه گزارش‌های پایداری پرداخت.
امروزه در عصر دیجیتال، پایداری را به عنوان یک فرصت طلایی برای شرکت‌ها و سازمان‌هایی که به بقای بلند‌مدت خودشان و سیاره زمین فکر می‌کنند، در نظر گرفته می شود.

از آنجایی که نسل چهارم صنعت در حال گذار به سمت نسل پنجم است و در این تغییر جدید محیط‌زیست و جامعه انسانی اهمیت ویژه‏‏‌ای خواهد داشت.

شاید هم آخرین فرصت برای حفظ سیاره زمین باشد. اما تدوین گزارش پایداری جامع و دقیق به شرکت‌هایی که به آینده‏‏‌ دورتر فکر می‌کنند، چه کمکی می‌کند؟ماهیت پایداری، به ویژه پایداری محیط زیستی، مرزپذیر نیست و مشکلات ناشی از توسعه ناپایدار جهانی هستند و نیازمند آن است تا همه جهان به طور هماهنگ عمل کنند.

در دنیای تجارت و کسب و کار نیز روابط با دنیا و همگون شدن با استانداردها و پروتوکل‌ها از ضروریات تداوم هست.

با امیدواری از گشوده شدن دنیای تجارت ایران با جهان، طبیعی است تا شرکتهای مختلف ایرانی نسبت به رویه های مختلف و دستورالعملهای جهانی گاها الزامی آشنا شوند تا بیش از این مانعی بر گسترش تجارت با دنیا پیش نیاید و نیز شرکتهای ایرانی بنا به فرهنگ دیرین تمدنی خود سهمی در بالندگی اجتماعی و صیانت از محیط زیست در عرصه ملی و بین‌المللی داشته باشند.

یکی از این موارد دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکتی (CSRD) اتحادیه اروپا است که در حال حاضر برای شرکتهای اروپایی با شرایط خاص الزامی است و به زودی برای تمامی شرکتهای غیر اروپایی که جز زنجیره ارزش شرکتهای اروپایی باشند نیز الزامی خواهد شد.
دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکتی (CSRD) تدوین شده است تا نحوه گزارش‌دهی شرکت‌ها در مورد تلاش‌های پایداری خود را تغییر دهد و جهشی قابل توجه در مسئولیت‌پذیری شرکت را نشان دهد.

این دستورالعمل که توسط کمیسیون اروپا در سال ۲۰۲۲ تصویب شد ، بر اساس دستورالعمل گزارشگری غیر مالی (NFRD) ساخته شده و جایگزین آن می شود.

با گسترش دامنه خود و افزایش الزامات گزارش دهی، محدودیت های نسخه قبلی خود را برطرف می کند. هدف اصلی CSRD ترویج شفافیت و پاسخگویی در گزارش پایداری در سراسر اتحادیه اروپا است.
در حالی که این دستورالعمل عمدتاً شرکت‌های مستقر در اتحادیه اروپا را هدف قرار می‌دهد، دامنه آن به برخی شرکت‌های غیر اتحادیه اروپا با فعالیت‌های مهم در اتحادیه اروپا گسترش می‌یابد.

اجرای انطباق با CSRD مرحله‌ای است و به دسته‌های مختلف کسب‌وکار اجازه می‌دهد تا در طول زمان سازگار شوند.
شرکت‌ها و شرکت‌های بزرگ اتحادیه اروپا که حداقل دو مورد از معیارهای زیر را برآورده می‌کنند: بیش از ۲۵۰ کارمند، بیش از ۴۰ میلیون یورو گردش مالی خالص و بیش از ۲۰ میلیون یورو در کل دارایی.
همه شرکت های فهرست شده در بازارهای تحت نظارت اتحادیه اروپا، به جز شرکت های خرد فهرست شده؛
شرکت های غیر اتحادیه اروپا با حضور چشمگیر اتحادیه اروپا، به این معنی که گردش مالی اتحادیه اروپا بیش از ۱۵۰ میلیون یورو است یا حداقل یک شرکت تابعه یا شعبه در اتحادیه اروپا.
شرکت های کوچک و متوسط (SMEs) فهرست شده در بازارهای تحت نظارت اتحادیه اروپا با الزامات گزارش دهی ساده)؛
در حالی که شرکت های مادر و هلدینگها به طور کلی مسئول گزارش اطلاعات تلفیقی هستند، شرکت های تابعه ممکن است معاف شوند اگر اطلاعات پایداری آنها در گزارش تلفیقی شرکت اصلی گنجانده شود.
در پایان این پنل، بر لزوم همکاری بین شرکت‌ها و به اشتراک‌گذاری تجربیات تأکید شد تا بتوان آینده‌ای روشن‌تر و پایدارتر برای صنایع کشور رقم زد.

پنل دوم: “تحلیل سومین گزارش پایداری شرکت مهندسی و ساخت بویلر و تجهیزات مپنا”

در ادامه، پنل دوم به تحلیل سومین گزارش پایداری شرکت مپنابویلر با عنوان “سمفونی پایداری” اختصاص یافت.

این پنل از ساعت ۱۵ الی ۱۶ با حضور آقایان دکتر صمیمی، صاحب جلال، محمودی، طهماسبی و فرضی برگزار شد.

در این بخش، تحلیلگران به نقد و بررسی محتوای گزارش پرداختند و نقاط قوت و ضعف آن را مورد ارزیابی قرار دادند.

آن‌ها همچنین بر اهمیت شفافیت در گزارش‌دهی تأکید کردند و پیشنهادات خود را برای بهبود فرآیند گزارش‌دهی ارائه نمودند.

یکی از نکات مهم مطرح شده در این پنل، ضرورت توجه به نظرات ذینفعان مختلف در تدوین گزارش‌های پایداری بود که می‌تواند به افزایش اعتبار و تأثیرگذاری این گزارش‌ها کمک کند.

یکی از بخش‌های کلیدی این پنل، نقد و بررسی سومین گزارش پایداری شرکت مپنابویلر بود.

در این بخش، هامون طهماسبی، مدیر مدرسه توسعه پایدار دانشگاه شریف، و شهرام فرضی، مشاور اجتماعی شرکت متن، نظرات و انتقادات خود را مطرح کردند و کارشناسان مپنا به سؤالات و ابهامات آن‌ها پاسخ دادند.

حاضران در جلسه، نقد و بررسی گزارش پایداری مپنابویلر و شجاعت این شرکت برای پذیرش نقد را نشانه‌ای از پیشرفت در مسیر توسعه پایدار دانستند.

پنل سوم: “مسیر پیش رو: درس آموخته‌ها برای آینده پایدار”

در پایان سمپوزیوم، پنل سوم با عنوان “مسیر پیش رو: درس آموخته‌ها برای آینده پایدار” برگزار شد.

در این پنل، خانم‌ها صائمیان، رحمانی، رضوی، محمودخانی و آقای دکتر پوری به بحث درباره درس‌آموخته‌های گذشته و راهکارهای نوین برای آینده پایدار پرداختند.

آن‌ها بر لزوم همکاری بین سازمان‌ها و نهادهای مختلف برای دستیابی به اهداف پایدار تأکید کردند.

همچنین، بررسی روندهای جهانی در حوزه پایداری و تأثیر آن بر سیاست‌گذاری‌های داخلی کشور نیز مورد بحث قرار گرفت.
مدیر ارشد تدوین استاندارد سازمان حسابرسی و دبیر کمیته گزارش‌دهی پایداری، «حلیمه رحمانی»، درباره برنامه‌ها و اقدامات این سازمان گفت سازمان امور مالیاتی که عمدتاً بر حوزه‌های حسابداری و حسابرسی متمرکز بوده‌ است، از سال۱۴۰۰ کمیته‌ای برای ساماندهی مسئولیت اجتماعی شرکتی تشکیل داده است که هدف آن ارائه استانداردهای گزارش‌دهی است که بر ابعاد مالی مرتبط با پایداری متمرکز باشد و این گزارش صرفاً به ثروت مالی محدود نخواهد بود.

این استانداردها که براساس استانداردهای بین‌المللی تدوین شده‌اند به شرکت‌ها ابلاغ می‌شود و شرکت‌ها باید از این استانداردها استفاده کنند و گزارش پایداری را براساس آنها تهیه کنند. رحمانی افزود: مجمع سازمان حسابرسی این استاندارد را تصویب کرده است و به‌احتمال قوی از سال بعد از ۱۴۰۵ لازم‌الاجرا خواهد شد.
آذر صائمیان، رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی، فناوری، نوآوری و تجاری‌سازی ایران، این رویکرد را نمادی از پایداری تلقی کرد و گفت: «نواقص و چالش‌های مطرح‌شده در گزارش‌های پایداری شرکت‌های بزرگ جهانی نیز وجود دارد.

نکته حائز اهمیت این است که باید در مسیر اصلاح قرار بگیریم و همین حرکت می‌تواند منجر به بهبود وضعیت شود؛ اما نباید به وضعیت کنونی بسنده کنیم.»
در پایان، نمایندگان سازمان بورس، سازمان حسابرسی و انجمن مدیریت ایران به تشریح برنامه‌های خود برای اصلاح و ارتقاء مسیر توسعه پایدار در صنعت و تجارت پرداختند.نتیجه آن که سمپوزیوم “گزارش پایداری فراتر از اعداد” نه تنها فرصتی برای تبادل نظر بین متخصصان بود، بلکه نشان‌دهنده عزم راسخ جامعه علمی و صنعتی کشور برای ارتقاء سطح پایداری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی بود.

با توجه به چالش‌های موجود در زمینه محیط زیست و توسعه پایدار، اینگونه رویدادها می‌تواند نقشی کلیدی در ایجاد تغییرات مثبت ایفا کند. حضور پرشور متخصصان، پژوهشگران و علاقه‌مندان در این سمپوزیوم نشان‌دهنده اهمیت روزافزون موضوع پایداری در جامعه امروز است.
و در پایان آقای دکت پوری به تجربه های پتروشیمی های جهانی پرداختند و اثربخشی اقدامات مسئولانه شرکت ها و کسب و کارها در این حوزه ماحصل آن گزارش پایداری می باشد که برای ذی نفعان گزارشی ارائه می گردد و میزن تاثیر فعالیت ها و تصممیات را د جامعه و سازمان خود را منتشر می کنند.
امید است که با ادامه چنین تلاش‌هایی، شاهد تحولات مثبت در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی باشیم.

همچنین برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های عملی در زمینه گزارش‌دهی پایداری می‌تواند به ارتقاء دانش و مهارت‌های لازم برای تدوین گزارش‌های مؤثر کمک کند.

در نهایت، سمپوزیوم “گزارش پایداری فراتر از اعداد” گامی دیگر در راستای ایجاد یک فرهنگ پایدار در سازمان‌ها و نهادهای مختلف کشور بود که می‌تواند به توسعه پایدار کمک شایانی نماید.

CSRD برای شیوه های تجاری پایدار و مسئولانه

مرکز پایش مسئولیت اجتماعی و فرهنگی جهاد دانشگاهی شهید بهشتی با همکاری گروه مپنا بویلر کتاب CSRD را منتشر نمودند

حسین محمودی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی؛ سمیه رضوی مشاور مرکز پایش مسئولیت اجتماعی جهاد دانشگاهی و سامان صاحب جلال کارشناس ارتباطات شرکت مپنا بویلر ترجمه و تدوین این استاندارد بین المللی گزارش دهی پایداری را انجام داده اند.

دستورالعمل گزارش دهی پایداری شرکتی اتحادیه اروپا

امروزه در عصر دیجیتال، پایداری را به عنوان یک فرصت طلایی برای شرکت‌ها و سازمان‌هایی که به بقای بلند‌مدت خودشان و سیاره زمین فکر می‌کنند، در نظر گرفته می شود. از آنجایی که نسل چهارم صنعت در حال گذار به سمت نسل پنجم است و در این تغییر جدید محیط‌زیست و جامعه انسانی اهمیت ویژه‏‏‌ای خواهد داشت.

شاید هم آخرین فرصت برای حفظ سیاره زمین باشد. اما تدوین گزارش پایداری جامع و دقیق به شرکت‌هایی که به آینده‏‏‌ دورتر فکر می‌کنند، چه کمکی می‌کند؟
ماهیت پایداری، به ویژه پایداری محیط زیستی، مرزپذیر نیست و مشکلات ناشی از توسعه ناپایدار جهانی هستند و نیازمند آن است تا همه جهان به طور هماهنگ عمل کنند.

در دنیای تجارت و کسب و کار نیز روابط با دنیا و همگون شدن با استانداردها و پروتوکل‌ها از ضروریات تداوم هست.

با امیدواری از گشوده شدن دنیای تجارت ایران با جهان، طبیعی است تا شرکتهای مختلف ایرانی نسبت به رویه های مختلف و دستورالعملهای جهانی گاها الزامی آشنا شوند تا بیش از این مانعی بر گسترش تجارت با دنیا پیش نیاید و نیز شرکتهای ایرانی بنا به فرهنگ دیرین تمدنی خود سهمی در بالندگی اجتماعی و صیانت از محیط زیست در عرصه ملی و بین‌المللی داشته باشند.

یکی از این موارد دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکتی (CSRD) اتحادیه اروپا است که در حال حاضر برای شرکتهای اروپایی با شرایط خاص الزامی است و به زودی برای تمامی شرکتهای غیر اروپایی که جز زنجیره ارزش شرکتهای اروپایی باشند نیز الزامی خواهد شد.
دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکتی (CSRD) تدوین شده است تا نحوه گزارش‌دهی شرکت‌ها در مورد تلاش‌های پایداری خود را تغییر دهد و جهشی قابل توجه در مسئولیت‌پذیری شرکت را نشان دهد.

این دستورالعمل که توسط کمیسیون اروپا در سال ۲۰۲۲ تصویب شد ، بر اساس دستورالعمل گزارشگری غیر مالی (NFRD) ساخته شده و جایگزین آن می شود.

با گسترش دامنه خود و افزایش الزامات گزارش دهی، محدودیت های نسخه قبلی خود را برطرف می کند.

هدف اصلی CSRD ترویج شفافیت و پاسخگویی در گزارش پایداری در سراسر اتحادیه اروپا است.

CSRD حرکت تحول آفرین به سوی شیوه های تجاری پایدار و مسئولانه

CSRD صرفاً یک الزام قانونی نیست، بلکه نشان دهنده یک تغییر قابل توجه به سمت ادغام پایداری در تار و پود استراتژی شرکت است.

اهداف آن روشن است: اطمینان حاصل شود که گزارش های پایداری در سراسر اتحادیه اروپا سازگارتر، قابل مقایسه تر و جامع تر است.

با انجام این کار، CSRD نه تنها کسب‌وکارها را در قبال تأثیراتشان بر جامعه و محیط زیست مسئول می‌داند، بلکه نقش مهمی در هدایت تصمیم‌های سرمایه‌گذاری به سمت مدل‌های تجاری پایدارتر ایفا می‌کند.
نکته مهم این است که دسترسی CSRD به اتحادیه اروپا محدود نمی شود. به شرکت‌های غیر اتحادیه اروپا که فعالیت‌های تجاری قابل توجهی در اتحادیه اروپا دارند، گسترش می‌یابد و پیامدهای آن را جهانی می‌کند. این دامنه وسیع‌تر بر تعهد اتحادیه اروپا به رهبری تلاش‌های جهانی در توسعه پایدار و شفافیت شرکتی تأکید می‌کند.

اهداف کلیدی CSRD

افزایش شفافیت و مسئولیت پذیری
تسهیل تصمیم گیری های سرمایه گذاری آگاهانه تر.
راهبری پایداری شرکت .
حمایت از نقشه راه اقتصاد پایدار
بنابراین شرکت ها با افشای‌های پیشرفته تصویر واضح‌تری از عملکرد و ریسک‌های پایداری شرکت را برای سهامداران، از جمله سرمایه‌گذاران، مشتریان و کارکنان ارائه می‌دهند.

CSRD چه کسی باید رعایت کند؟

در حالی که این دستورالعمل عمدتاً شرکت‌های مستقر در اتحادیه اروپا را هدف قرار می‌دهد، دامنه آن به برخی شرکت‌های غیر اتحادیه اروپا با فعالیت‌های مهم در اتحادیه اروپا گسترش می‌یابد. اجرای انطباق با CSRD مرحله‌ای است و به دسته‌های مختلف کسب‌وکار اجازه می‌دهد تا در طول زمان سازگار شوند.
شرکت‌ها و شرکت‌های بزرگ اتحادیه اروپا که حداقل دو مورد از معیارهای زیر را برآورده می‌کنند: بیش از ۲۵۰ کارمند، بیش از ۴۰ میلیون یورو گردش مالی خالص و بیش از ۲۰ میلیون یورو در کل دارایی.
همه شرکت های فهرست شده در بازارهای تحت نظارت اتحادیه اروپا، به جز شرکت های خرد فهرست شده؛
شرکت های غیر اتحادیه اروپا با حضور چشمگیر اتحادیه اروپا، به این معنی که گردش مالی اتحادیه اروپا بیش از ۱۵۰ میلیون یورو است یا حداقل یک شرکت تابعه یا شعبه در اتحادیه اروپا.
شرکت های کوچک و متوسط (SMEs) فهرست شده در بازارهای تحت نظارت اتحادیه اروپا با الزامات گزارش دهی ساده)؛
در حالی که شرکت های مادر و هلدینگها به طور کلی مسئول گزارش اطلاعات تلفیقی هستند، شرکت های تابعه ممکن است معاف شوند اگر اطلاعات پایداری آنها در گزارش تلفیقی شرکت اصلی گنجانده شود.

الزامات گزارش CSRD

اکنون شرکت ها باید یک بخش اختصاصی پایداری را در گزارش مدیریت خود بگنجانند که طیف وسیعی از موضوعات زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی را پوشش می دهد.حوزه های اصلی گزارش دهی عبارتند از:
اطلاعات مربوط به آب و هوا مطابق با طبقه بندی اتحادیه اروپا
عوامل محیطی فراتر از آب و هوا، مانند تنوع زیستی و اکوسیستم
مسائل اجتماعی و حقوق بشر
شیوه های حکمرانی و اخلاق تجاری
ریسک ها و فرصت های پایداری
فرآیندهای بررسی دقیق
اهداف و پیشرفت به سمت اهداف پایداری
تاثیرات در طول زنجیره ارزش
این استانداردها همچنین شامل الزامات خاص بخش می‌شوند و به این نکته توجه می‌کنند که صنایع مختلف با چالش‌های پایداری منحصربه‌فردی روبرو هستند.

میزان تاثیرگذاری گزارش پایداری بر مشاغل و ذینفعان

کسب‌وکارها ممکن است نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در فرآیندهای جمع‌آوری و گزارش‌دهی داده‌ها داشته باشند، اما می‌توانند از بهبود عملکرد پایداری و مدیریت ریسک نیز بهره‌مند شوند.

شرکت‌هایی که الزامات CSRD را پذیرفته اند ممکن است موقعیت بهتری برای جذب سرمایه گذاری‌های پایدار و افزایش شهرت خود پیدا کنند.

سرمایه‌گذاران از داده‌های پایداری جامع‌تر و قابل مقایسه‌تر بهره می‌برند که امکان تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر را فراهم می‌کند.

چارچوب استاندارد گزارش‌دهی، مقایسه آسان‌تر عملکرد پایداری شرکت‌ها در بخش‌ها و کشورهای عضو اتحادیه اروپا را تسهیل می‌کند.

کارمندان و مصرف کنندگان بینش بیشتری نسبت به ابتکارات مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و اثرات زیست محیطی کسب می‌کنند.

این شفافیت می تواند بر انتخاب های شغلی و رفتار مصرف کننده تأثیر بگذارد و به طور بالقوه به شرکت‌ها با شیوه های پایداری قوی پاداش دهد.

شرکای زنجیره تامین ممکن است با نظارت بیشتر شرکت‌ها در مورد کل زنجیره ارزش خود مواجه شوند که به طور بالقوه منجر به اقدامات تجاری پایدارتر در سراسر شبکه تامین می‌شود.

مزایای گزارش پایداری

CSRD می‌تواند گزارش‌دهی پایداری در اروپا را متحول کند و به طور بالقوه بر رویه‌های جهانی تأثیر بگذارد. همانطور که شرکت ها با این الزامات جدید سازگار می شوند، می توان انتظار داشت که شاهد موارد زیر باشیم:
ا بهبود کیفیت و مقایسه‌پذیری داده‌ها: گزارش‌دهی استاندارد، معیار و تجزیه و تحلیل بهتر عملکرد پایداری شرکت را ممکن می‌سازد.
افزایش نوآوری در شیوه‌های تجاری پایدار: افزایش شفافیت ممکن است شرکت‌ها را به سمت بهبود ابتکارات پایداری خود سوق دهد تا رقابتی باقی بمانند.
ادغام بیشتر پایداری در استراتژی کسب و کار: ماهیت جامع گزارش CSRD احتمالاً ملاحظات پایداری را در تصمیم گیری شرکتی افزایش می دهد.
استانداردهای گزارش دهی در حال تحول استانداردهای گزارش‌دهی پایداری اروپا احتمالاً به توسعه خود ادامه خواهند داد و چالش‌های پایداری در حال ظهور و انتظارات ذینفعان را منعکس می‌کنند.
نفوذ بالقوه جهانی CSRD می تواند به عنوان الگویی برای سایر مناطق عمل کند و به طور بالقوه منجر به هماهنگی بیشتر استانداردهای گزارش پایداری جهانی شود.
افزایش تعامل ذینفعان افشای پایداری جامع‌تر ممکن است گفت‌وگوی عمیق‌تر بین شرکت‌ها و ذینفعان آن‌ها را در مورد مسائل پایداری تسهیل کند.

تفاوت بین ESG و CSRD

دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکتی (CSRD) مقررات جدیدی است که افشای طیف گسترده‌ای از موضوعات از جمله داده‌های آب و هوا و محیط‌ زیست را در اتحادیه اروپا تقویت می‌کند.

این دستورالعمل بر اساس دستورالعمل گزارشگری غیر مالی (NFRD) است و از طیف وسیع‌تری از شرکت‌ها می‌خواهد که اثرات محیط زیستی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) و خطرات/فرصت های مربوطه را افشا کنند.

این دستورالعمل عمدتاً شرکت‌های بزرگ و نهادهای فهرست‌شده را هدف قرار می‌دهد و هدف آن افزایش شفافیت اطلاعات پایداری و اطلاع دادن به سهامداران در مورد عملکرد پایدار شرکت‌ها است. بنابراین، شرکت‌های تحت تأثیر باید خود را برای پیروی از CSRD آماده کنند.
در حالی که ESG دستورالعمل ها را ارائه می دهد، CSRD آنها را اجرا می‌کند و تضمین می‌کند که شرکت‌های اتحادیه اروپا از استانداردهای گزارش دهی دقیق پیروی می‌کنند.

به طور خلاصه، ESG چارچوبی برای رفتار شرکتی اخلاقی است، در حالی که CSRD دستورالعمل نظارتی است که رعایت این اصول را در اتحادیه اروپا الزامی می‌کند.
در حالی که ESG و CSR هر دو نگران تأثیر یک شرکت بر جامعه و محیط زیست هستند، تفاوت عمده آنها در این است که CSR یک مدل تجاری است که توسط شرکت های جداگانه استفاده می شود، اما ESG معیاری است که سرمایه گذاران برای ارزیابی یک شرکت و تعیین اینکه آیا آنها ارزش سرمایه گذاری دارند، استفاده می‌کنند.
در مرکز پایش مسئولیت اجتماعی وفرهنگی جهاد دانشگاهی شهید بهشتی برآنیم تا با انتشار تجارب بین المللی در بخش آگاهی بخشی در جامعه مدنی را در حوزه گزارش پایداری ارتقا دهیم .

که با تدوین کتابچـه CSRD با حمایت گروه مپنا بویلر تلاشم کردیم تا سیاست‌های اتحادیه اروپا در مسیر پایداری را هماه چالش های اجرایی منتشر کنیم.
این کتاب میتوانـد به عنوان مرجعی کاربردی، شـرکتهای بزرگ و هلدینگ را در مسـیر تحول به سـوی پایداری و مسـئولیت پذیری اجتماعی یاری کند و زمینه سـاز ایجاد ارزش پایدار برای جامعه، محیط زیسـت و اقتصاد باشـد.

ما امیدواریم که این دسـتورالعمل بـه عنـوان یـک منبـع الهام بخـش و راهنما برای شـما در سـفر به سـمت یـک جهان پایـدار عمل کنـد و در پی آنیم کـه همه ما به عنـوان بخشـی از جامعـه، نقـش خـود را در ایجاد یک آینـده بهتر و متعادل تـر ایفا کنیم.

جهت دانلود پی دی اف کتابچه CSRDبرروی لینک زیر کلیک کنید:

CSRD کتابچه_